To πρόγραμμα “Canine Good Citizen Test” ισχύει σε πολλές χώρες σαν εξέταση καλής συμπεριφοράς όλων των σκύλων (καθαρόαιμων και ημίαιμων). Είναι απλη εξεταση δημόσιας συμπεριφοράς, που απαντά στην απαίτηση της σύγχρονης κοινωνίας, ιδίως αστικής, ο σκύλος να μην δημιουργεί προβλήματα. Αναπτύσσει την υπευθυνότητα των κυνοφίλων και καταργεί τις διακρίσεις. Καταργεί πολλά επιχειρήματα της «κυνοφοβίας» και προσελκύει νέους στο χώρο, αφού ο καθένας είναι υπερήφανος να έχει ένα «σκύλο-καλό πολίτη».
Σκοπός του Προγράμματος είναι να προβάλλει το γεγονός ότι ο σκύλος μπορεί και πρέπει να είναι αξιοσέβαστο μέλος της κοινωνίας.
Για να παρουν το Πιστοποιητικό του Προγράμματος, οι σκύλοι πρέπει να ολοκληρώσουν με επιτυχία τις παρακατω ασκησεις.
Άσκηση 1: Αποδοχή προσέγγισης από φιλικό άγνωστο πρόσωπο
Η άσκηση εξετάζει αν ο σκύλος επιτρέπει σε ένα φιλικό άγνωστο άτομο να πλησιάσει και να μιλήσει στον χειριστή του. Ο εξεταστής πλησιάζει βαδίζοντας το σκύλο και το χειριστή και χαιρετά τον χειριστή με φιλικό τρόπο, αγνοώντας την παρουσία του σκύλου. Εξεταστής και χειριστής ανταλλάσσουν χειραψία και συνομιλούν. Ο σκύλος δεν πρέπει να εκδηλώσει δυσαρέσκεια ούτε φόβο απέναντι στον άγνωστο.
Άσκηση 2: Αποδοχή αγγίγματος από άγνωστο φιλικό πρόσωπο σε καθιστή θέση
Η άσκηση εξετάζει αν ο σκύλος θα δεχτεί το άγγιγμα από ένα άγνωστο φιλικό πρόσωπο. Με το σκύλο καθισμένο στο πλάι του χειριστή, ο εξεταστής χαϊδεύει το σκύλο στο κεφάλι και το σώμα. Ο χειριστής μπορεί να μιλάει στο σκύλο του κατά τη διάρκεια της εξέτασης. Ο σκύλος μπορεί να σταθεί καθώς ο εξεταστής τον χαϊδεύει. Δεν πρέπει να εκδηλώσει φόβο ή αντιπάθεια.
Άσκηση 3: Αξιολόγηση της εμφάνισης & της δεκτικότητας στην περιποίηση
Η άσκηση εξετάζει αν ο σκύλος δέχεται την εξέταση και τις περιποιήσεις από τρίτους, επιτρέποντας π.χ. στον κτηνίατρο, τον κουρέα ή κάποιο φίλο του χειριστή του να τον αγγίξει με σκοπό να εξετάσει την φυσική του κατάσταση. Επίσης αξιολογεί την φροντίδα και την σχετική υπευθυνότητα του κατόχου προς το σκύλο του.
Ο εξεταστής εξετάζει αν ο σκύλος είναι καθαρός και φροντισμένος. Ο σκύλος πρέπει να εμφανίζει όλα τα σημάδια της καλής υγείας (σωστό βάρος, καθαρός, περιποιημένος και ευδιάθετος). Ο χειριστής πρέπει να έχει μαζί του την χτένα ή την βούρτσα με την οποία συνήθως περιποιείται το τρίχωμα του σκύλου του. Ο εξεταστής χτενίζει ή βουρτσίζει το σκύλο απαλά και με ήρεμες κινήσεις, εξετάζει τα αυτιά και σηκώνει μία-μία τις πατούσες του.
Ο σκύλος δεν χρειάζεται να βρίσκεται σε συγκεκριμένη στάση κατά την εξέταση και ο χειριστής μπορεί να του μιλά, να τον ενθαρρύνει και να τον επαινεί σε όλη τη διάρκεια της άσκησης.
Άσκηση 4: Περίπατος με τον χειριστή
Η άσκηση εξετάζει αν ο χειριστής έχει τον έλεγχο του σκύλου του. Ο σκύλος μπορεί να βρίσκεται είτε στο δεξί είτε στο αριστερό πλευρό του χειριστή. Η θέση του σκύλου δεν πρέπει να δημιουργεί αμφιβολίες ότι προσέχει το χειριστή του και ανταποκρίνεται στις κινήσεις του και στις αλλαγές κατεύθυνσης. Ο σκύλος δεν απαιτείται να είναι τέλεια ευθυγραμμισμένος με το χειριστή ούτε να κάθεται κάθε φορά που αυτός σταματά.
Ο εξεταστής μπορεί να υποδείξει στο χειριστή μια προκαθορισμένη διαδρομή ή να τον καθοδηγήσει με προφορικές εντολές. Θα πρέπει απαραίτητα να γίνει μία αριστερή στροφή, μια δεξιά στροφή και μία μεταβολή, με τουλάχιστον μία ενδιάμεση στάση στη διάρκεια της πορείας και μία ακόμη στο τέλος. Ο χειριστής μπορεί να μιλάει στο σκύλο του, να τον ενθαρρύνει ή να του δίνει παραγγέλματα με κανονικό τόνο φωνής. Ο χειριστής μπορεί να βάλει το σκύλο του να καθήσει στις ενδιάμεσες στάσεις, αν αυτό του ζητηθεί.
Άσκηση 5: Πέρασμα ανάμεσα σε ομάδα ανθρώπων
Η άσκηση εξετάζει αν ο σκύλος μπορεί να κινηθεί ήρεμα ανάμεσα σε πεζούς και βρίσκεται υπό έλεγχο σε δημόσιους χώρους. Ο σκύλος και ο χειριστής περπατούν μαζί και περνούν δίπλα σε αρκετά πρόσωπα (τουλάχιστον τρία). Ο σκύλος μπορεί να εκδηλώνει κάποιο βαθμό ενδιαφέροντος για τους ανθρώπους που συναντά αλλά πρέπει να συνεχίσει να βαδίζει ήρεμα δίπλα στο χειριστή του, χωρίς να φανερώνει υπερβολική έξαψη, ή φόβο, ή αντιπάθεια. Ο χειριστής μπορεί να μιλά και να ενθαρρύνει ή να επαινεί το σκύλο σε όλη τη διάρκεια της εξέτασης. Ο σκύλος δεν πρέπει να τραβάει με δύναμη τον οδηγό του ούτε να πηδάει πάνω στους περαστικούς.
Άσκηση 6: Εντολή «κάτσε» / «κάτω», «μείνε»
Η άσκηση εξετάζει αν ο σκύλος έχει πειθαρχία, υπακούει τις εντολές και παραμένει στις θέσεις που του υποδεικνύει ο χειριστής του («κάτσε» ή «κάτω», ότι προτιμάει ο χειριστής).
Πριν την εξέταση, ooδηγός περιπάτου του σκύλου αντικαθίσταται από σχοινί μήκους 7 μέτρων. Ο χειριστής μπορεί να αφιερώσει ένα εύλογο χρονικό διάστημα και περισσότερες από μία εντολές προκειμένου ο σκύλος να καθήσει και μετά να ξαπλώσει. Ο εξεταστής πρέπει να αξιολογήσει αν ο σκύλος ανταποκρίνεται στις εντολές. Ο χειριστής μπορεί να ακουμπήσει το σκύλο και να τον βάλει στην εντεταλμένη θέση.
Όταν το ζητήσει ο εξεταστής, ο χειριστής δίνει στο σκύλο την εντολή «μείνε» και βαδίζει αντίθετα σε όλο το μήκος του σχοινιού, κάνει μεταβολή και επιστρέφει στο σκύλο με κανονικό ρυθμό βήματος. Ο σκύλος πρέπει να παραμείνει στη θέση του (μπορεί να αλλάξει ελαφρά στάση) μέχρι ο εξεταστής να πει στο χειριστή να απαλλάξει το σκύλο.
Άσκηση 7: Εντολή «έλα»
Αυτή η άσκηση εξετάζει αν ο σκύλος έρχεται με προθυμία όταν τον καλεί ο χειριστής του. Ο χειριστής απομακρύνεται δέκα βήματα από το σκύλο, γυρίζει προς το μέρος του και τον καλεί κοντά του. Ο χειριστής μπορεί να ενθαρρύνει τον σκύλο να έλθει.. Οι χειριστές μπορούν να επιλέξουν εάν θα δώσουν στους σκύλους τους την εντολή «μείνε» ή «περίμενε» ή απλώς να απομακρυνθούν από το σκύλο χωρίς να του δώσουν εντολή.
Άσκηση 8: Αντίδραση προς άλλους σκύλους
Η άσκηση εξετάζει αν ο σκύλος μπορεί να συμπεριφερθεί κοινωνικά και ήρεμα σε σχέση με άλλους σκύλους. Δύο χειριστές με τους σκύλους τους πλησιάζουν μεταξύ τους από απόσταση 7-10 μέτρων, σταματούν, ανταλλάσσουν χειραψία και συνομιλούν φιλικά, συνεχίζοντας να βαδίζουν μαζί για ακόμη 3-4 μέτρα. Οι σκύλοι δεν πρέπει να εκδηλώσουν έντονο ενδιαφέρον ο ένας για τον άλλο.
Άσκηση 9: Αντίδραση προς εξωτερικό ερέθισμα
Η άσκηση εξετάζει αν ο σκύλος διαθέτει αυτοκυριαρχία σε όλες τις καταστάσεις, όταν αντιμετωπίζει συνηθισμένα εξωτερικά ερεθίσματα. Ο εξεταστής επιλέγει και παρουσιάζει δύο διαφορετικά ερεθίσματα. Η μορφή των ερεθισμάτων μπορεί να είναι: μία καρέκλα που πέφτει στο έδαφος, ένα συρόμενο καρότσι με ρόδες που περνάει κοντά στο σκύλο, κάποιος που τρέχει μπροστά στο σκύλο, ένα μπαστούνι ή μία πατερίτσα που πέφτει στο έδαφος.
Ο σκύλος μπορεί να εκφράσει φυσικό ενδιαφέρον και περιέργεια για το γεγονός και / ή να δείξει κάποιο ξάφνιασμα, αλλά δεν πρέπει να πανικοβληθεί, ούτε να προσπαθήσει να τρέξει μακριά ή να εκδηλώσει επιθετικότητα. Ο χειριστής μπορεί να μιλάει στο σκύλο και να τον ενθαρρύνει ή να τον επαινεί στη διάρκεια της άσκησης.
Άσκηση 10: Αποχωρισμός υπό επιτήρηση
Η άσκηση εξετάζει αν ο σκύλος μπορεί να παραδοθεί για επίβλεψη σε ένα έμπιστο πρόσωπο, αν χρειαστεί, παραμένοντας ήρεμος και με καλή συμπεριφορά. Οι εξεταστές μπορούν να πουν στον χειριστή κάτι σαν «θέλετε να προσέχω τον σκύλο σας;» Μετά παίρνουν τον οδηγό του σκύλου στο χέρι τους. Ο χειριστής φεύγει και παραμένει εκτός οπτικού πεδίου του σκύλου για τρία λεπτά. Ο σκύλος δεν χρειάζεται να παραμείνει στην ίδια θέση αλλά δεν πρέπει να γαυγίζει ασταμάτητα, να κλαίει, να βηματίζει νευρικά πάνω-κάτω ή να εκδηλώνει κάτι περισσότερο από ελαφριά δυσφορία ή νευρικότητα.
Σκοπός του Προγράμματος είναι να προβάλλει το γεγονός ότι ο σκύλος μπορεί και πρέπει να είναι αξιοσέβαστο μέλος της κοινωνίας.
Για να παρουν το Πιστοποιητικό του Προγράμματος, οι σκύλοι πρέπει να ολοκληρώσουν με επιτυχία τις παρακατω ασκησεις.
Άσκηση 1: Αποδοχή προσέγγισης από φιλικό άγνωστο πρόσωπο
Η άσκηση εξετάζει αν ο σκύλος επιτρέπει σε ένα φιλικό άγνωστο άτομο να πλησιάσει και να μιλήσει στον χειριστή του. Ο εξεταστής πλησιάζει βαδίζοντας το σκύλο και το χειριστή και χαιρετά τον χειριστή με φιλικό τρόπο, αγνοώντας την παρουσία του σκύλου. Εξεταστής και χειριστής ανταλλάσσουν χειραψία και συνομιλούν. Ο σκύλος δεν πρέπει να εκδηλώσει δυσαρέσκεια ούτε φόβο απέναντι στον άγνωστο.
Άσκηση 2: Αποδοχή αγγίγματος από άγνωστο φιλικό πρόσωπο σε καθιστή θέση
Η άσκηση εξετάζει αν ο σκύλος θα δεχτεί το άγγιγμα από ένα άγνωστο φιλικό πρόσωπο. Με το σκύλο καθισμένο στο πλάι του χειριστή, ο εξεταστής χαϊδεύει το σκύλο στο κεφάλι και το σώμα. Ο χειριστής μπορεί να μιλάει στο σκύλο του κατά τη διάρκεια της εξέτασης. Ο σκύλος μπορεί να σταθεί καθώς ο εξεταστής τον χαϊδεύει. Δεν πρέπει να εκδηλώσει φόβο ή αντιπάθεια.
Άσκηση 3: Αξιολόγηση της εμφάνισης & της δεκτικότητας στην περιποίηση
Η άσκηση εξετάζει αν ο σκύλος δέχεται την εξέταση και τις περιποιήσεις από τρίτους, επιτρέποντας π.χ. στον κτηνίατρο, τον κουρέα ή κάποιο φίλο του χειριστή του να τον αγγίξει με σκοπό να εξετάσει την φυσική του κατάσταση. Επίσης αξιολογεί την φροντίδα και την σχετική υπευθυνότητα του κατόχου προς το σκύλο του.
Ο εξεταστής εξετάζει αν ο σκύλος είναι καθαρός και φροντισμένος. Ο σκύλος πρέπει να εμφανίζει όλα τα σημάδια της καλής υγείας (σωστό βάρος, καθαρός, περιποιημένος και ευδιάθετος). Ο χειριστής πρέπει να έχει μαζί του την χτένα ή την βούρτσα με την οποία συνήθως περιποιείται το τρίχωμα του σκύλου του. Ο εξεταστής χτενίζει ή βουρτσίζει το σκύλο απαλά και με ήρεμες κινήσεις, εξετάζει τα αυτιά και σηκώνει μία-μία τις πατούσες του.
Ο σκύλος δεν χρειάζεται να βρίσκεται σε συγκεκριμένη στάση κατά την εξέταση και ο χειριστής μπορεί να του μιλά, να τον ενθαρρύνει και να τον επαινεί σε όλη τη διάρκεια της άσκησης.
Άσκηση 4: Περίπατος με τον χειριστή
Η άσκηση εξετάζει αν ο χειριστής έχει τον έλεγχο του σκύλου του. Ο σκύλος μπορεί να βρίσκεται είτε στο δεξί είτε στο αριστερό πλευρό του χειριστή. Η θέση του σκύλου δεν πρέπει να δημιουργεί αμφιβολίες ότι προσέχει το χειριστή του και ανταποκρίνεται στις κινήσεις του και στις αλλαγές κατεύθυνσης. Ο σκύλος δεν απαιτείται να είναι τέλεια ευθυγραμμισμένος με το χειριστή ούτε να κάθεται κάθε φορά που αυτός σταματά.
Ο εξεταστής μπορεί να υποδείξει στο χειριστή μια προκαθορισμένη διαδρομή ή να τον καθοδηγήσει με προφορικές εντολές. Θα πρέπει απαραίτητα να γίνει μία αριστερή στροφή, μια δεξιά στροφή και μία μεταβολή, με τουλάχιστον μία ενδιάμεση στάση στη διάρκεια της πορείας και μία ακόμη στο τέλος. Ο χειριστής μπορεί να μιλάει στο σκύλο του, να τον ενθαρρύνει ή να του δίνει παραγγέλματα με κανονικό τόνο φωνής. Ο χειριστής μπορεί να βάλει το σκύλο του να καθήσει στις ενδιάμεσες στάσεις, αν αυτό του ζητηθεί.
Άσκηση 5: Πέρασμα ανάμεσα σε ομάδα ανθρώπων
Η άσκηση εξετάζει αν ο σκύλος μπορεί να κινηθεί ήρεμα ανάμεσα σε πεζούς και βρίσκεται υπό έλεγχο σε δημόσιους χώρους. Ο σκύλος και ο χειριστής περπατούν μαζί και περνούν δίπλα σε αρκετά πρόσωπα (τουλάχιστον τρία). Ο σκύλος μπορεί να εκδηλώνει κάποιο βαθμό ενδιαφέροντος για τους ανθρώπους που συναντά αλλά πρέπει να συνεχίσει να βαδίζει ήρεμα δίπλα στο χειριστή του, χωρίς να φανερώνει υπερβολική έξαψη, ή φόβο, ή αντιπάθεια. Ο χειριστής μπορεί να μιλά και να ενθαρρύνει ή να επαινεί το σκύλο σε όλη τη διάρκεια της εξέτασης. Ο σκύλος δεν πρέπει να τραβάει με δύναμη τον οδηγό του ούτε να πηδάει πάνω στους περαστικούς.
Άσκηση 6: Εντολή «κάτσε» / «κάτω», «μείνε»
Η άσκηση εξετάζει αν ο σκύλος έχει πειθαρχία, υπακούει τις εντολές και παραμένει στις θέσεις που του υποδεικνύει ο χειριστής του («κάτσε» ή «κάτω», ότι προτιμάει ο χειριστής).
Πριν την εξέταση, ooδηγός περιπάτου του σκύλου αντικαθίσταται από σχοινί μήκους 7 μέτρων. Ο χειριστής μπορεί να αφιερώσει ένα εύλογο χρονικό διάστημα και περισσότερες από μία εντολές προκειμένου ο σκύλος να καθήσει και μετά να ξαπλώσει. Ο εξεταστής πρέπει να αξιολογήσει αν ο σκύλος ανταποκρίνεται στις εντολές. Ο χειριστής μπορεί να ακουμπήσει το σκύλο και να τον βάλει στην εντεταλμένη θέση.
Όταν το ζητήσει ο εξεταστής, ο χειριστής δίνει στο σκύλο την εντολή «μείνε» και βαδίζει αντίθετα σε όλο το μήκος του σχοινιού, κάνει μεταβολή και επιστρέφει στο σκύλο με κανονικό ρυθμό βήματος. Ο σκύλος πρέπει να παραμείνει στη θέση του (μπορεί να αλλάξει ελαφρά στάση) μέχρι ο εξεταστής να πει στο χειριστή να απαλλάξει το σκύλο.
Άσκηση 7: Εντολή «έλα»
Αυτή η άσκηση εξετάζει αν ο σκύλος έρχεται με προθυμία όταν τον καλεί ο χειριστής του. Ο χειριστής απομακρύνεται δέκα βήματα από το σκύλο, γυρίζει προς το μέρος του και τον καλεί κοντά του. Ο χειριστής μπορεί να ενθαρρύνει τον σκύλο να έλθει.. Οι χειριστές μπορούν να επιλέξουν εάν θα δώσουν στους σκύλους τους την εντολή «μείνε» ή «περίμενε» ή απλώς να απομακρυνθούν από το σκύλο χωρίς να του δώσουν εντολή.
Άσκηση 8: Αντίδραση προς άλλους σκύλους
Η άσκηση εξετάζει αν ο σκύλος μπορεί να συμπεριφερθεί κοινωνικά και ήρεμα σε σχέση με άλλους σκύλους. Δύο χειριστές με τους σκύλους τους πλησιάζουν μεταξύ τους από απόσταση 7-10 μέτρων, σταματούν, ανταλλάσσουν χειραψία και συνομιλούν φιλικά, συνεχίζοντας να βαδίζουν μαζί για ακόμη 3-4 μέτρα. Οι σκύλοι δεν πρέπει να εκδηλώσουν έντονο ενδιαφέρον ο ένας για τον άλλο.
Άσκηση 9: Αντίδραση προς εξωτερικό ερέθισμα
Η άσκηση εξετάζει αν ο σκύλος διαθέτει αυτοκυριαρχία σε όλες τις καταστάσεις, όταν αντιμετωπίζει συνηθισμένα εξωτερικά ερεθίσματα. Ο εξεταστής επιλέγει και παρουσιάζει δύο διαφορετικά ερεθίσματα. Η μορφή των ερεθισμάτων μπορεί να είναι: μία καρέκλα που πέφτει στο έδαφος, ένα συρόμενο καρότσι με ρόδες που περνάει κοντά στο σκύλο, κάποιος που τρέχει μπροστά στο σκύλο, ένα μπαστούνι ή μία πατερίτσα που πέφτει στο έδαφος.
Ο σκύλος μπορεί να εκφράσει φυσικό ενδιαφέρον και περιέργεια για το γεγονός και / ή να δείξει κάποιο ξάφνιασμα, αλλά δεν πρέπει να πανικοβληθεί, ούτε να προσπαθήσει να τρέξει μακριά ή να εκδηλώσει επιθετικότητα. Ο χειριστής μπορεί να μιλάει στο σκύλο και να τον ενθαρρύνει ή να τον επαινεί στη διάρκεια της άσκησης.
Άσκηση 10: Αποχωρισμός υπό επιτήρηση
Η άσκηση εξετάζει αν ο σκύλος μπορεί να παραδοθεί για επίβλεψη σε ένα έμπιστο πρόσωπο, αν χρειαστεί, παραμένοντας ήρεμος και με καλή συμπεριφορά. Οι εξεταστές μπορούν να πουν στον χειριστή κάτι σαν «θέλετε να προσέχω τον σκύλο σας;» Μετά παίρνουν τον οδηγό του σκύλου στο χέρι τους. Ο χειριστής φεύγει και παραμένει εκτός οπτικού πεδίου του σκύλου για τρία λεπτά. Ο σκύλος δεν χρειάζεται να παραμείνει στην ίδια θέση αλλά δεν πρέπει να γαυγίζει ασταμάτητα, να κλαίει, να βηματίζει νευρικά πάνω-κάτω ή να εκδηλώνει κάτι περισσότερο από ελαφριά δυσφορία ή νευρικότητα.
