Απ' ότι βλέπω στο topic αναπτύσσονται 2 θέματα, ι) Είναι η BARF διατροφή μία καλύτερη εναλλακτική ως προς τη ξηρά τροφή & ιι) Τι ταΐζουν οι Εκτροφείς.
ι) Το πεπτικό σύστημα πολλών ζώων (ανάμεσά τους και τα θηλαστικά - εμείς & τα σκυλιά) είναι προσαρμοσμένο μέσα από τους αιώνες σε ένα συγκεκριμένο τύπο διατροφής. Αυτό αντικατοπτρίζεται σε μεγάλο βαθμό από το μήκος του λεπτού εντέρου σε σχέση με το μήκος του σώματος. Τα Σαρκοφάγα έχουν ένα συντελεστή περίπου 8/1 (το λεπτό τους έντερο έχει μήκος 8 φορές μεγαλύτερο από το μήκος του σώματός τους), τα Φυτοφάγα περίπου 22/1 και εμείς σαν Παμφάγα περίπου 12/1.
Επίσης δε πρέπει να παραβλέψουμε ότι τα περισσότερα ζωϊκά πεπτικά συστήματα, στηρίζονται για την πέψη και τον καταβολισμό (διάσπαση στις βασικές δομικές ουσίες μιας τροφής) της τροφής τους σε συμβιωτικά μικρόβια (μικροοργανισμούς) που ζουν κατά χιλιάδες εκατομμύρια μέσα στο έντερό τους (και στο δικό μας βέβαια).
Καλύτερο παράδειγμα είναι κλασσικά τα φυτοφάγα, τα οποία για να ανταπεξέλθουν στην αδυναμία διάσπασης της κυτταρίνης των φυτών από οτιδήποτε ζωϊκό, δημιούργησαν ειδικό σάκο πριν το στομάχι τους (τον προστόμαχο) ο οποίος υπάρχει μόνο και μόνο για να φιλοξενεί αυτά τα βακτήρια που διασπούν την κυτταρίνη στη δομική της γλυκόζη, η οποία απορροφάται με ευκολία από τον οργανισμό.
Τα σαρκοφάγα από την άλλη, λόγω της αποκλειστικής κύριας διατροφής τους με σάρκα και του "κοντού" τους πεπτικού που αυτό συνεπάγεται δεν έχουν τη δυνατότητα να πέπτουν συγκεκριμένες ομάδες ουσιών όπως οι φυτικές (εκτός από τα φρούτα των φυτών, που όμως αποτελούν διαφορετική υποκατηγορία αφού έχουν "δημιουργηθεί" από τα φυτά με κύριο στόχο την προσέλκυση των ζώων, και χρησιμοποιούν την απλή φυτική δομή της φρουκτόζης), οι οποίες απλώς αποβάλλονται αυτούσιες αφού έχουν περάσει μέσα από το σύστημα.
Και ερχόμαστε στα Παμφάγα, με κύριο εκφραστή τον εαυτό μας τα οποία ναι μεν συνεχίζουν να μην μπορούν να πέψουν την κυτταρίνη των φυτών (πχ χόρτα, ακτινίδια, κλπ) αλλά καταφέρνουν να πέψουν μία βασική φυτική τροφική υποκατηγορία, αυτή των ξηρών καρπών. Μη ξεχνάμε, ότι το σύνολο των προ-πίθηκων τρεφόταν με ότι μπορούσαν να παράγουν τα δέντρα πάνω στα οποία ζούσαν, δηλαδή καρπούς (ξηρούς & νωπούς). Αυτό επιτευχθεί ως ένα βαθμό με την ελαφριά επιμήκυνση του εντέρου τους, το οποίο είχε και ένα τελείως μηχανικό αποτέλεσμα, τη μεγαλύτερη διάρκεια παραμονής της τροφής μέσα στον οργανισμό, προσφέροντας περισσότερο διαθέσιμο χρόνο στον οργανισμό για διάσπαση.
Και μετά από αυτή τη μικρή "εισαγωγή" (ή οποία πάντα χρειάζεται για να θέσεις τις βάσεις πάνω στις οποίες στηρίζεται μία συζήτηση) ερχόμαστε σε αυτό που ενδιαφέρει όλο μας, στη διατροφή του λύκου.
Βασισμένος πάνω σε ένα τυπικό σαρκοφάγο κυνηγό των ανοιχτών εκτάσεων, μέσα από τις χιλιάδες χρόνων εξέλιξης ο λύκος εισχώρησε σε νέους χώρους (όπως αυτός των δασών) οι οποίοι του προσέφεραν και διαφορετικές πηγές τροφής οι οποίες δε συναντόνταν στην ανοιχτή πεδιάδα. Αυτές ήταν οι διάφορες υποκατηγορίες φυτικών τροφών που μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν όπως τα μούρα και τα βατόμουρα, καθώς και κάποιες αποθηκευτικές ρίζες φυτών (κόνδυλοι (πχ. πατάτες) & βολβοί(κρεμμύδια)). Καθώς σε περιόδους χαμηλού κυνηγιού ο πληθυσμός έπρεπε να φάει κάτι παρά να πεθάνει, αυτές οι μορφές άρχισαν να χρησιμοποιούνται πιο συχνά και να κερδίζουν μία θέση στο μενού τους. Αυτό έφερε και μία ελαφριά επιμήκυνση των εντέρων τους ώστε να μπορούν να αξιοποιήσουν αυτές τις καινούργιες μορφές τροφής.
Στη συνέχεια ήρθε ένα από τα πιό δραματικό βήματα στην εξέλιξη του λύκου και ίσως ένα πολύ σημαντικό στη δικιά μας εξέλιξη. Τα δύο είδη ήρθαν σε επαφή, μάλλον σε κάποια δασώδη έκταση της Ασίας. Καθώς ο ευρηματικός λύκος (εξίσου ευρηματικός με τον αρχάνθρωπο) εντόπισε τις σωρούς σκουπιδιών που περιστοίχιζαν τους χώρους διαβίωσης των ανθρώπων, εντόπισε και μία επιπλέον πηγή τροφής ή οποία μπορούσε να χρησιμοποιηθεί. Ο άνθρωπος σίγουρα στην αρχή απώθησε το άγριο ζώο που συνάντησε στις παρυφές των οικισμών του, αλλά σιγά-σιγά αυτή η αρχική έχθρα υποχώρησε καθώς τα δύο είδη είδαν πόσο οι κοινωνικές τους δομές και οι τακτικές τους ομοίαζαν.
Πριν από 100.000 χρόνια, οι άνθρωποι έκαναν το επόμενο βήμα και έφεραν το λύκο μέσα στις ομάδες τους, σαν εργαλείο κυνηγιού, σαν φύλακα και σαν συντροφιά. Καθώς ο λύκος άρχισε να διαβιώνει μια διαφορετική καθημερινότητα πολλά πράγματα πάνω του άλλαξαν, ανάμεσά του και οι τροφικές του συνήθειες. Καμιά ομάδα τροφών δεν αποκλείστηκε, απλώς άλλαξαν οι συσχετισμοί τους. Η σάρκα που ήταν πιο πολύτιμη και χρήσιμη από τους ανθρώπους μειώθηκε ως ποσοστό και αυξήθηκαν οι καρποί, τα άμυλα, τα εντόσθια, κλπ.
Ως εκ τούτου και βάσει των φυσικών μηχανισμών ακολούθησε και μία δεύτερη αλλά λιγότερη δραματική αλλαγή στο πεπτικό του σύστημα, η οποία ίσως θα έπρεπε να ειπωθεί ως προσαρμογή σε άλλη ομάδα τροφών. Η ωμή ακατέργαστη σάρκα υποχώρησε πολύ και εξίσου μειώθηκαν και οι αριθμοί των μικροβίων που βοηθούσαν στη πέψη τους μέσα στο πεπτικό τους σύστημα. Καθώς ο άνθρωπος άρχισε να μεταμορφώνει το περιβάλλον γύρω του και να μεταβιώνει σε μία αγροτική κοινωνία, τα μαγειρεμένα αποφάγια κέρδισαν πολύ μεγαλύτερο ποσοστό στην καθημερινή διατροφή. Όπως η τροφή με το μαγείρεμα έγινε πιο εύπεπτη για τον άνθρωπο (η θερμική επεξεργασία (πχ βράσιμο) άρχισε να αντικαταστεί το έργο που επιτελούσαν μέχρι εκείνη τη στιγμή οι μικροοργανισμοί), έτσι έγινε και για το λύκο-σκύλο.
Ο σκύλος φυσικά δεν έχασε σε κανένα σημείο τη δυνατότητα να καταναλώνει ωμή σάρκα, απλώς μετατόπισε τη συχνότητα και άρα τη σημαντικότητα αυτής της πηγής τροφής. Η διατροφή τύπου BARF, εισάγει ξανά στους οικόσιτους λύκους μας την παράμετρο ωμό κρέας. Αυτό δημιουργεί 2 προβλήματα. Το ένα αφορά αυτόν καθεαυτόν τον σκύλο και το άλλο την τροφή.
Για το πρώτο που αφορά το σκύλο, ίσως ο πιο εύκολος τρόπος να σας το εξηγήσω (και ίσως ο πιο επίπονος για εσάς) θα ήταν να προσπαθήσετε να φάτε μισό ωμό μπιφτέκι (το οποίο είναι ήδη μηχανικά επεξεργασμένη σάρκα). Ακόμα και αν ξεπεράσετε την αηδία της κατανάλωσης του κρέατος ωμού, το στομάχι σας και το έντερό σας δεν είναι προετοιμασμένα να το δεχθούν, πολύ απλά γιατί δεν είναι προσαρμοσμένα σε αυτού του τύπου τη διατροφή. Έτσι θα αμυνθούν (θα προστατευθούν από την απειλή) απορρίπτοντάς το. Είτε από εκεί που ήρθε, είτε από εκεί που θα κατέληγε κανονικά, απλά πιό σύντομα. Βέβαια, δίνοντας στο σύστημα τον αναγκαίο χρόνο προσαρμογής αυτό τελικά θα ανταποκρίνονταν θαυμάσια, πέπτοντας τη νέα τύπου τροφή. Η μετάβαση απλώς θα ήταν επίπονη. Και αυτό είναι αυτό που πρέπει να προσέξουμε στο σκύλο μας. Να του δώσουμε το χρονικό διάτημα που χρειάζεται για να επαναπροσαρμοστεί στην ωμή διατροφή.
Το δεύτερο αφορά την τροφή αυτή καθ'εαυτή. Εδώ έχουμε δύο σημεία που πρέπει να προσέξουμε. Το πρώτο είναι η παρασκευή της τροφής, η οποία επειδή δεν εμπεριέχει τη φάση της θερμικής επεξεργασίας (μαγείρεμα), υπόκειται σε κίνδυνο αλλοιώσεων, με όποια αποτελέσματα αυτό μπορεί να εμπεριέχει για το σκύλο μας. Βέβαια, τα σκυλιά είναι προσαρμοσμένα να μπορούν να καταναλώνουν τροφή η οποία βρίσκεται σε διάφορες καταστάσεις σήψης, χωρίς να έχουν τα προβλήματα που θα είχαμε εμείς (τροφική δηλητηρίαση). Αυτός όμως δεν είναι λόγος για να δοκιμάσουμε το πόσο τελικά μπορούν να αντέξουν. Οπότε η παρασκευή της δίαιτας BARF πρέπει να διέπεται από υψηλούς κανόνες καθαριότητας και υγιεινής, ώστε να μειωθούν στο ελάχιστο οι κίνδυνοι επιμόλυνσης της τροφής.
Το δεύτερο σημείο που πρέπει να προσέξουμε είναι η πρώτη ύλη και ειδικά το κρέας που θα χρησιμοποιήσουμε. Φυσικά θα προέρχεται από πηγές ανθρώπινης κατανάλωσης, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι θα είμαστε και διασφαλισμένοι ότι δεν θα είναι επιμολυσμένη με κάποιον παθογόνο οργανισμό (πχ σαλμονέλα), ο οποίος υπό κανονικές συνθήκες θα καταστρεφόταν στη φάση της θερμικής επεξεργασίας της τροφής μας (μαγείρεμα).
Ένας τρίτος παράγοντας ο οποίος εμπλέκεται στη χρήση ή όχι BARF διατροφής είναι αυτός της διαχείρισης της τροφής (παρασκευή, αποθήκευση & διάθεση). Είναι "εύκολο" μια φορά την εβδομάδα να ετοιμάζεις BARF για ένα σκύλο (περίπου 5 κιλά τελικής τροφής), αλλά για 10 σκυλιά? Αμέσως ανακύπτει το θέμα της παρασκευής (κάδος ανάμειξης, τεμαχισμός τόσου κρέατος & λαχανικών) και αποθήκευσης (χωριστός καταψύκτης). Εγώ ξέρω προσωπικά μόνο 3 εκτροφείς του εξωτερικού οι οποίοι χρησιμοποιούν BARF διατροφή και και οι 3 έχουν ξεχωριστό δωμάτιο (μαγειρείο), ασχολούνται σχεδόν αποκλειστικά με την εκτροφή και στις 2 περιπτώσεις έχουν εμμισθο βοηθητικό προσωπικό, το οποίο μέσα στα υπόλοιπα καθήκοντά του έχει και την παρασκευή της τροφής.
Το βασικό προτέρημα της BARF διατροφής είναι το ότι ο σκύλος παίρνει όλα τα θρεπτικά που περιέχονται στη τροφή, χωρίς αυτά να έχουν αλλοιωθεί από τη θερμική επεξεργασία (ειδικά κάποιες βιταμίνες, σε πολύ λιγότερο βαθμό τα ιχνοστοιχεία, καθόλου τα μέταλλα).
Το βασικό μειονέκτημα είναι ότι πάρα πολύ δύσκολα μπορείς να καταλήξεις σε ένα συνδυασμό πρώτων υλών ο οποίος θα καλύπτει 100% τις τροφικές ανάγκες του σκύλου. Ενεργειακά μπορεί εύκολα να τον καλύψεις, αλλά του παρέχεις όλα τα ιχνοστοιχεία που αυτός χρειάζεται? Γι' αυτόν το λόγο πολλοί χρήστες BARF τη συνδυάζουν και με κάποιας μορφής συμπλήρωμα βιταμινών & ιχνοστοιχείων.
Η ξηρά τροφή από την άλλη, αποθηκεύεται πάρα πολύ εύκολα και ανέξοδα σε σύγκριση με την κατάψυξη και συντήρηση της BARF. Μπορεί να δοθεί κατευθείαν στο σκύλο, δε χρειάζεται χρόνο απόψυξης-προετοιμασίας. Δεν αλλοιώνεται αν μείνει στο πιάτο, ούτε προσελκύει έντομα στο βαθμό που τα προσελκύει η BARF. Έχει συγκεκριμένη "ακριβή" (όχι σε χρήματα) σύνθεση, της οποίας η μικρή διακύμανση (+/- 2-5%) διασφαλίζει συγκεκριμένο επίπεδο διατροφής. Έχει μακρό χρόνο αποθήκευσης και αναμονής, οπότε δεν χρειάζεται τη συχνή επανατροφοδοσία της BARF.
Κατά την παρασκευή της ξηράς τροφής (pellets/kibles) η θερμική επεξεργασία σε συνδυασμό με την πίεση που ασκείται κατά τη μορφοποίηση του pellet, αποδομούν και καταστρέφουν ως ένα βαθμό κάποια από τα θρεπτικά της στοιχεία και πρώτον τα ποιό ευάλωτα στη θερμοκρασία και στην οξείδωση (Ω3 & Ω6 λιπαρά, κάποιες βιταμίνες, κλπ). Από την άλλη, ο κατασκευαστής το λαμβάνει αυτό υπόψη κατά την παραγωγική διαδικασία και προνοεί είτε να ξεκινάει με μεγαλύτερες από τις αναγκαίες ποσότητες αυτών των υλών, ώστε μετά από την καταστροφή τους το εναπομείναν ποσοστό να συνεχίζει να είναι εντός των αποδεκτών ορίων, είτε προσθέτει τις ευπαθείς ουσίες στα pellet μετά από τη μορφοποίησή τους με ψεκασμό, οπότε αυτά δε καταπονούνται.
Παρόλα ταύτα, η διαχείριση της ξηράς τροφής μετά την παρασκευή της, επηρεάζει και αυτή τη σύνθεση του τελικού προϊόντος που τρώει ο σκύλος μας. Ο χρονος παραμονής στο ράφι, ο οποίος δίνει στο οξυγόνο περισσότερο χρόνο και μεγαλύτερες ευκαιρίες διάσπασης (οξείδωσης) των λιπαρών & των βιταμινών, η θερμοκρασία αποθήκευσης η οποία όταν είναι υψηλή επιταχύνει το έργο του οξυγόνου και δρα και η ίδια στη σύνθεση της τροφής και σε λιγότερο βαθμό η υψηλή υγρασία. Μεταλιζέ ή μεταλλικές επικαλύψεις στη συσκευασία μειώνουν αυτό το καταστροφικό έργο των φυσικών συνθηκών και ακόμα περισσότερο οι συσκευασίες αζώτου οι οποίες θεωρητικά απομακρύνουν όλο το οξυγόνο από τον αέρα της σακούλας, διατηρώντας την πιο "φρέσκια". Όλα αυτά όμως επιβαρύνουν τελικά τον τελικό καταναλωτή ως προς τη τιμή αγοράς, οπότε πάλι αυτός καλείται να αποφασίσει αν αξίζει το επιπλέον κόστος.
ιι) Τι ταΐζουν οι εκτροφείς.
Ο εκτροφέας μεσαίων και μεγαλόσωμων φυλών έχει βασικά να αντιμετωπίσει το θέμα του τελικού κόστους της τροφής συνολικά για όλη την εκτροφή του. Ο καθένας θα ήθελε να ταΐζει την καλύτερη δυνατή τροφή στα σκυλιά του, αλλά μια super premium τροφή των 55-65€ το 15κιλο, με ρυθμό κατανάλωσης 2-7 κιλών ημερησίως, μπορεί στο τέλος του μήνα να μεταφραστεί σε 240-840€. Έχοντας λοιπόν να πληρώσει 600 ας πούμε ευρώ μηνιαίως ΜΟΝΟ για τροφή, ο καθένας πιστεύω θα προσπαθούσε να βρει μια εναλλακτική λύση.
Την ανάγκη εξεύρεσης λύσης έρχονται λοιπόν να καλύψουν οι διάφορες εταιρείες τροφών, προσφέροντας μια καλύτερη τιμή με αντάλλαγμα τη χρήση (άρα την έμμεση διαφήμιση) της δικιάς του τροφής. Το κατά πόσο η συγκεκριμένη τροφή καλύπτει τον κάθε εκτροφέα είναι κάτι που μόνο ο ίδιος ξέρει, καθώς και το τι θυσιάζει στο βωμό αυτής της καλύτερης τιμής (ευρωστία, ρυθμούς ανάπτυξης, ποιότητα τριχώματος, στοματική υγιεινή καθαριότητα δοντιών, κλπ).
Στο αντίποδα όμως του παραπάνω, μη ξεχνάτε ότι ο άνθρωπος που ασχολείται καιρό με κάτι, έχει ξοδέψει χρόνο και χρήμα για να φτάσει εκεί που έχει φτάσει και σίγουρα κανένας δε του δώρισε συμβουλές και υποδείξεις. Ότι έχει ο ίδιος ανακαλύψει έχει γίνει με χρήση ιδίων πόρων, είτε αυτό είναι χρήματα, είτε είναι προσωπικός χρόνος, είτε είναι διαπροσωπικές σχέσεις. Οπότε θα είναι δύσκολο αυτή τη γνώση του απλώς να τη μοιράσει έτσι. Είναι εξάλλου ενδεικτικό της εποχής μας...
Μαγικές συνταγές και "μαντζούνια" υπάρχουν παντού και σε όλους τους χώρους. Όπου υπάρχει προσπάθεια διάκρισης σε σχέση με ανταγωνισμό (αθλήματα, πρωταθλητισμό, κλπ) πάντοτε υπάρχουν και φήμες για μαγικές συνταγές. Τίποτε όμως δε μπορεί να αντικαταστήσει τη σωστή διατροφή, τη σωστή εκπαίδευση/εξάσκηση και τη σωστή συντροφικότητα ώς παράγοντες παραγωγής ενός τέλειου αποτελέσματος.
Όσο δε περί αγριέματος του σκύλου λόγω του νωπού κρέατος αυτά είναι απλώς λαϊκοί μύθοι. Η τροφή δεν επηρρεάζει τη ψυχοσύνθεση του σκύλου. Άμα ήταν έτσι, όλοι εμείς που τρώμε μπριζόλες demi θα είμασταν επικίνδυνοι για τους συνανθρώπους μας, γιατί ως γνωστόν στην κορυφή της πυραμίδας των Θηρίων στο Ζωϊκό Βασίλειο βρίσκεται ένα Πρωτεύων, Εμείς! (Πιο πολύ μπορεί να αγριέψει ο σκύλος από λάθος "διαπαιδαγώγηση", και περισσότερο από την απομόνωση ή από "μανίκι", ή ακόμα καλύτερα από "σούπερ εκπαίδευση"!
Κανένας όμιλος δεν έχει κανένα συμφέρον σαν όμιλος να προωθήσει ή όχι συγκεκριμένη τροφή. Οι τιμές χορηγιών βρίσκονται εκεί για οποιονδήποτε επαγγελματία του χώρου να τις καταθέσει και να αναλάβει τη χορηγία που του αντιστοιχεί. Κανείς δε μπορεί σε μία ελεύθερη αγορά να εμποδίσει μία επιχείρηση να διαφημιστεί.
Αυτά....
------------------------------------------------------------------------------------------
(Μην ξεχνάτε να δίνεται στα σκυλιά σας κρόκους αυγών, γιαούρτι, συκώτι ελαφρώς μαγειρεμένο, φρούτα (μήλα, πορτοκάλια, κλπ) και πράσινα λαχανικά σε τακτά διαστήματα. Τα ίδια αντιοξειδωτικά που χρειαζόμαστε εμείς χρειάζονται και αυτά)
ι) Το πεπτικό σύστημα πολλών ζώων (ανάμεσά τους και τα θηλαστικά - εμείς & τα σκυλιά) είναι προσαρμοσμένο μέσα από τους αιώνες σε ένα συγκεκριμένο τύπο διατροφής. Αυτό αντικατοπτρίζεται σε μεγάλο βαθμό από το μήκος του λεπτού εντέρου σε σχέση με το μήκος του σώματος. Τα Σαρκοφάγα έχουν ένα συντελεστή περίπου 8/1 (το λεπτό τους έντερο έχει μήκος 8 φορές μεγαλύτερο από το μήκος του σώματός τους), τα Φυτοφάγα περίπου 22/1 και εμείς σαν Παμφάγα περίπου 12/1.
Επίσης δε πρέπει να παραβλέψουμε ότι τα περισσότερα ζωϊκά πεπτικά συστήματα, στηρίζονται για την πέψη και τον καταβολισμό (διάσπαση στις βασικές δομικές ουσίες μιας τροφής) της τροφής τους σε συμβιωτικά μικρόβια (μικροοργανισμούς) που ζουν κατά χιλιάδες εκατομμύρια μέσα στο έντερό τους (και στο δικό μας βέβαια).
Καλύτερο παράδειγμα είναι κλασσικά τα φυτοφάγα, τα οποία για να ανταπεξέλθουν στην αδυναμία διάσπασης της κυτταρίνης των φυτών από οτιδήποτε ζωϊκό, δημιούργησαν ειδικό σάκο πριν το στομάχι τους (τον προστόμαχο) ο οποίος υπάρχει μόνο και μόνο για να φιλοξενεί αυτά τα βακτήρια που διασπούν την κυτταρίνη στη δομική της γλυκόζη, η οποία απορροφάται με ευκολία από τον οργανισμό.
Τα σαρκοφάγα από την άλλη, λόγω της αποκλειστικής κύριας διατροφής τους με σάρκα και του "κοντού" τους πεπτικού που αυτό συνεπάγεται δεν έχουν τη δυνατότητα να πέπτουν συγκεκριμένες ομάδες ουσιών όπως οι φυτικές (εκτός από τα φρούτα των φυτών, που όμως αποτελούν διαφορετική υποκατηγορία αφού έχουν "δημιουργηθεί" από τα φυτά με κύριο στόχο την προσέλκυση των ζώων, και χρησιμοποιούν την απλή φυτική δομή της φρουκτόζης), οι οποίες απλώς αποβάλλονται αυτούσιες αφού έχουν περάσει μέσα από το σύστημα.
Και ερχόμαστε στα Παμφάγα, με κύριο εκφραστή τον εαυτό μας τα οποία ναι μεν συνεχίζουν να μην μπορούν να πέψουν την κυτταρίνη των φυτών (πχ χόρτα, ακτινίδια, κλπ) αλλά καταφέρνουν να πέψουν μία βασική φυτική τροφική υποκατηγορία, αυτή των ξηρών καρπών. Μη ξεχνάμε, ότι το σύνολο των προ-πίθηκων τρεφόταν με ότι μπορούσαν να παράγουν τα δέντρα πάνω στα οποία ζούσαν, δηλαδή καρπούς (ξηρούς & νωπούς). Αυτό επιτευχθεί ως ένα βαθμό με την ελαφριά επιμήκυνση του εντέρου τους, το οποίο είχε και ένα τελείως μηχανικό αποτέλεσμα, τη μεγαλύτερη διάρκεια παραμονής της τροφής μέσα στον οργανισμό, προσφέροντας περισσότερο διαθέσιμο χρόνο στον οργανισμό για διάσπαση.
Και μετά από αυτή τη μικρή "εισαγωγή" (ή οποία πάντα χρειάζεται για να θέσεις τις βάσεις πάνω στις οποίες στηρίζεται μία συζήτηση) ερχόμαστε σε αυτό που ενδιαφέρει όλο μας, στη διατροφή του λύκου.
Βασισμένος πάνω σε ένα τυπικό σαρκοφάγο κυνηγό των ανοιχτών εκτάσεων, μέσα από τις χιλιάδες χρόνων εξέλιξης ο λύκος εισχώρησε σε νέους χώρους (όπως αυτός των δασών) οι οποίοι του προσέφεραν και διαφορετικές πηγές τροφής οι οποίες δε συναντόνταν στην ανοιχτή πεδιάδα. Αυτές ήταν οι διάφορες υποκατηγορίες φυτικών τροφών που μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν όπως τα μούρα και τα βατόμουρα, καθώς και κάποιες αποθηκευτικές ρίζες φυτών (κόνδυλοι (πχ. πατάτες) & βολβοί(κρεμμύδια)). Καθώς σε περιόδους χαμηλού κυνηγιού ο πληθυσμός έπρεπε να φάει κάτι παρά να πεθάνει, αυτές οι μορφές άρχισαν να χρησιμοποιούνται πιο συχνά και να κερδίζουν μία θέση στο μενού τους. Αυτό έφερε και μία ελαφριά επιμήκυνση των εντέρων τους ώστε να μπορούν να αξιοποιήσουν αυτές τις καινούργιες μορφές τροφής.
Στη συνέχεια ήρθε ένα από τα πιό δραματικό βήματα στην εξέλιξη του λύκου και ίσως ένα πολύ σημαντικό στη δικιά μας εξέλιξη. Τα δύο είδη ήρθαν σε επαφή, μάλλον σε κάποια δασώδη έκταση της Ασίας. Καθώς ο ευρηματικός λύκος (εξίσου ευρηματικός με τον αρχάνθρωπο) εντόπισε τις σωρούς σκουπιδιών που περιστοίχιζαν τους χώρους διαβίωσης των ανθρώπων, εντόπισε και μία επιπλέον πηγή τροφής ή οποία μπορούσε να χρησιμοποιηθεί. Ο άνθρωπος σίγουρα στην αρχή απώθησε το άγριο ζώο που συνάντησε στις παρυφές των οικισμών του, αλλά σιγά-σιγά αυτή η αρχική έχθρα υποχώρησε καθώς τα δύο είδη είδαν πόσο οι κοινωνικές τους δομές και οι τακτικές τους ομοίαζαν.
Πριν από 100.000 χρόνια, οι άνθρωποι έκαναν το επόμενο βήμα και έφεραν το λύκο μέσα στις ομάδες τους, σαν εργαλείο κυνηγιού, σαν φύλακα και σαν συντροφιά. Καθώς ο λύκος άρχισε να διαβιώνει μια διαφορετική καθημερινότητα πολλά πράγματα πάνω του άλλαξαν, ανάμεσά του και οι τροφικές του συνήθειες. Καμιά ομάδα τροφών δεν αποκλείστηκε, απλώς άλλαξαν οι συσχετισμοί τους. Η σάρκα που ήταν πιο πολύτιμη και χρήσιμη από τους ανθρώπους μειώθηκε ως ποσοστό και αυξήθηκαν οι καρποί, τα άμυλα, τα εντόσθια, κλπ.
Ως εκ τούτου και βάσει των φυσικών μηχανισμών ακολούθησε και μία δεύτερη αλλά λιγότερη δραματική αλλαγή στο πεπτικό του σύστημα, η οποία ίσως θα έπρεπε να ειπωθεί ως προσαρμογή σε άλλη ομάδα τροφών. Η ωμή ακατέργαστη σάρκα υποχώρησε πολύ και εξίσου μειώθηκαν και οι αριθμοί των μικροβίων που βοηθούσαν στη πέψη τους μέσα στο πεπτικό τους σύστημα. Καθώς ο άνθρωπος άρχισε να μεταμορφώνει το περιβάλλον γύρω του και να μεταβιώνει σε μία αγροτική κοινωνία, τα μαγειρεμένα αποφάγια κέρδισαν πολύ μεγαλύτερο ποσοστό στην καθημερινή διατροφή. Όπως η τροφή με το μαγείρεμα έγινε πιο εύπεπτη για τον άνθρωπο (η θερμική επεξεργασία (πχ βράσιμο) άρχισε να αντικαταστεί το έργο που επιτελούσαν μέχρι εκείνη τη στιγμή οι μικροοργανισμοί), έτσι έγινε και για το λύκο-σκύλο.
Ο σκύλος φυσικά δεν έχασε σε κανένα σημείο τη δυνατότητα να καταναλώνει ωμή σάρκα, απλώς μετατόπισε τη συχνότητα και άρα τη σημαντικότητα αυτής της πηγής τροφής. Η διατροφή τύπου BARF, εισάγει ξανά στους οικόσιτους λύκους μας την παράμετρο ωμό κρέας. Αυτό δημιουργεί 2 προβλήματα. Το ένα αφορά αυτόν καθεαυτόν τον σκύλο και το άλλο την τροφή.
Για το πρώτο που αφορά το σκύλο, ίσως ο πιο εύκολος τρόπος να σας το εξηγήσω (και ίσως ο πιο επίπονος για εσάς) θα ήταν να προσπαθήσετε να φάτε μισό ωμό μπιφτέκι (το οποίο είναι ήδη μηχανικά επεξεργασμένη σάρκα). Ακόμα και αν ξεπεράσετε την αηδία της κατανάλωσης του κρέατος ωμού, το στομάχι σας και το έντερό σας δεν είναι προετοιμασμένα να το δεχθούν, πολύ απλά γιατί δεν είναι προσαρμοσμένα σε αυτού του τύπου τη διατροφή. Έτσι θα αμυνθούν (θα προστατευθούν από την απειλή) απορρίπτοντάς το. Είτε από εκεί που ήρθε, είτε από εκεί που θα κατέληγε κανονικά, απλά πιό σύντομα. Βέβαια, δίνοντας στο σύστημα τον αναγκαίο χρόνο προσαρμογής αυτό τελικά θα ανταποκρίνονταν θαυμάσια, πέπτοντας τη νέα τύπου τροφή. Η μετάβαση απλώς θα ήταν επίπονη. Και αυτό είναι αυτό που πρέπει να προσέξουμε στο σκύλο μας. Να του δώσουμε το χρονικό διάτημα που χρειάζεται για να επαναπροσαρμοστεί στην ωμή διατροφή.
Το δεύτερο αφορά την τροφή αυτή καθ'εαυτή. Εδώ έχουμε δύο σημεία που πρέπει να προσέξουμε. Το πρώτο είναι η παρασκευή της τροφής, η οποία επειδή δεν εμπεριέχει τη φάση της θερμικής επεξεργασίας (μαγείρεμα), υπόκειται σε κίνδυνο αλλοιώσεων, με όποια αποτελέσματα αυτό μπορεί να εμπεριέχει για το σκύλο μας. Βέβαια, τα σκυλιά είναι προσαρμοσμένα να μπορούν να καταναλώνουν τροφή η οποία βρίσκεται σε διάφορες καταστάσεις σήψης, χωρίς να έχουν τα προβλήματα που θα είχαμε εμείς (τροφική δηλητηρίαση). Αυτός όμως δεν είναι λόγος για να δοκιμάσουμε το πόσο τελικά μπορούν να αντέξουν. Οπότε η παρασκευή της δίαιτας BARF πρέπει να διέπεται από υψηλούς κανόνες καθαριότητας και υγιεινής, ώστε να μειωθούν στο ελάχιστο οι κίνδυνοι επιμόλυνσης της τροφής.
Το δεύτερο σημείο που πρέπει να προσέξουμε είναι η πρώτη ύλη και ειδικά το κρέας που θα χρησιμοποιήσουμε. Φυσικά θα προέρχεται από πηγές ανθρώπινης κατανάλωσης, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι θα είμαστε και διασφαλισμένοι ότι δεν θα είναι επιμολυσμένη με κάποιον παθογόνο οργανισμό (πχ σαλμονέλα), ο οποίος υπό κανονικές συνθήκες θα καταστρεφόταν στη φάση της θερμικής επεξεργασίας της τροφής μας (μαγείρεμα).
Ένας τρίτος παράγοντας ο οποίος εμπλέκεται στη χρήση ή όχι BARF διατροφής είναι αυτός της διαχείρισης της τροφής (παρασκευή, αποθήκευση & διάθεση). Είναι "εύκολο" μια φορά την εβδομάδα να ετοιμάζεις BARF για ένα σκύλο (περίπου 5 κιλά τελικής τροφής), αλλά για 10 σκυλιά? Αμέσως ανακύπτει το θέμα της παρασκευής (κάδος ανάμειξης, τεμαχισμός τόσου κρέατος & λαχανικών) και αποθήκευσης (χωριστός καταψύκτης). Εγώ ξέρω προσωπικά μόνο 3 εκτροφείς του εξωτερικού οι οποίοι χρησιμοποιούν BARF διατροφή και και οι 3 έχουν ξεχωριστό δωμάτιο (μαγειρείο), ασχολούνται σχεδόν αποκλειστικά με την εκτροφή και στις 2 περιπτώσεις έχουν εμμισθο βοηθητικό προσωπικό, το οποίο μέσα στα υπόλοιπα καθήκοντά του έχει και την παρασκευή της τροφής.
Το βασικό προτέρημα της BARF διατροφής είναι το ότι ο σκύλος παίρνει όλα τα θρεπτικά που περιέχονται στη τροφή, χωρίς αυτά να έχουν αλλοιωθεί από τη θερμική επεξεργασία (ειδικά κάποιες βιταμίνες, σε πολύ λιγότερο βαθμό τα ιχνοστοιχεία, καθόλου τα μέταλλα).
Το βασικό μειονέκτημα είναι ότι πάρα πολύ δύσκολα μπορείς να καταλήξεις σε ένα συνδυασμό πρώτων υλών ο οποίος θα καλύπτει 100% τις τροφικές ανάγκες του σκύλου. Ενεργειακά μπορεί εύκολα να τον καλύψεις, αλλά του παρέχεις όλα τα ιχνοστοιχεία που αυτός χρειάζεται? Γι' αυτόν το λόγο πολλοί χρήστες BARF τη συνδυάζουν και με κάποιας μορφής συμπλήρωμα βιταμινών & ιχνοστοιχείων.
Η ξηρά τροφή από την άλλη, αποθηκεύεται πάρα πολύ εύκολα και ανέξοδα σε σύγκριση με την κατάψυξη και συντήρηση της BARF. Μπορεί να δοθεί κατευθείαν στο σκύλο, δε χρειάζεται χρόνο απόψυξης-προετοιμασίας. Δεν αλλοιώνεται αν μείνει στο πιάτο, ούτε προσελκύει έντομα στο βαθμό που τα προσελκύει η BARF. Έχει συγκεκριμένη "ακριβή" (όχι σε χρήματα) σύνθεση, της οποίας η μικρή διακύμανση (+/- 2-5%) διασφαλίζει συγκεκριμένο επίπεδο διατροφής. Έχει μακρό χρόνο αποθήκευσης και αναμονής, οπότε δεν χρειάζεται τη συχνή επανατροφοδοσία της BARF.
Κατά την παρασκευή της ξηράς τροφής (pellets/kibles) η θερμική επεξεργασία σε συνδυασμό με την πίεση που ασκείται κατά τη μορφοποίηση του pellet, αποδομούν και καταστρέφουν ως ένα βαθμό κάποια από τα θρεπτικά της στοιχεία και πρώτον τα ποιό ευάλωτα στη θερμοκρασία και στην οξείδωση (Ω3 & Ω6 λιπαρά, κάποιες βιταμίνες, κλπ). Από την άλλη, ο κατασκευαστής το λαμβάνει αυτό υπόψη κατά την παραγωγική διαδικασία και προνοεί είτε να ξεκινάει με μεγαλύτερες από τις αναγκαίες ποσότητες αυτών των υλών, ώστε μετά από την καταστροφή τους το εναπομείναν ποσοστό να συνεχίζει να είναι εντός των αποδεκτών ορίων, είτε προσθέτει τις ευπαθείς ουσίες στα pellet μετά από τη μορφοποίησή τους με ψεκασμό, οπότε αυτά δε καταπονούνται.
Παρόλα ταύτα, η διαχείριση της ξηράς τροφής μετά την παρασκευή της, επηρεάζει και αυτή τη σύνθεση του τελικού προϊόντος που τρώει ο σκύλος μας. Ο χρονος παραμονής στο ράφι, ο οποίος δίνει στο οξυγόνο περισσότερο χρόνο και μεγαλύτερες ευκαιρίες διάσπασης (οξείδωσης) των λιπαρών & των βιταμινών, η θερμοκρασία αποθήκευσης η οποία όταν είναι υψηλή επιταχύνει το έργο του οξυγόνου και δρα και η ίδια στη σύνθεση της τροφής και σε λιγότερο βαθμό η υψηλή υγρασία. Μεταλιζέ ή μεταλλικές επικαλύψεις στη συσκευασία μειώνουν αυτό το καταστροφικό έργο των φυσικών συνθηκών και ακόμα περισσότερο οι συσκευασίες αζώτου οι οποίες θεωρητικά απομακρύνουν όλο το οξυγόνο από τον αέρα της σακούλας, διατηρώντας την πιο "φρέσκια". Όλα αυτά όμως επιβαρύνουν τελικά τον τελικό καταναλωτή ως προς τη τιμή αγοράς, οπότε πάλι αυτός καλείται να αποφασίσει αν αξίζει το επιπλέον κόστος.
ιι) Τι ταΐζουν οι εκτροφείς.
Ο εκτροφέας μεσαίων και μεγαλόσωμων φυλών έχει βασικά να αντιμετωπίσει το θέμα του τελικού κόστους της τροφής συνολικά για όλη την εκτροφή του. Ο καθένας θα ήθελε να ταΐζει την καλύτερη δυνατή τροφή στα σκυλιά του, αλλά μια super premium τροφή των 55-65€ το 15κιλο, με ρυθμό κατανάλωσης 2-7 κιλών ημερησίως, μπορεί στο τέλος του μήνα να μεταφραστεί σε 240-840€. Έχοντας λοιπόν να πληρώσει 600 ας πούμε ευρώ μηνιαίως ΜΟΝΟ για τροφή, ο καθένας πιστεύω θα προσπαθούσε να βρει μια εναλλακτική λύση.
Την ανάγκη εξεύρεσης λύσης έρχονται λοιπόν να καλύψουν οι διάφορες εταιρείες τροφών, προσφέροντας μια καλύτερη τιμή με αντάλλαγμα τη χρήση (άρα την έμμεση διαφήμιση) της δικιάς του τροφής. Το κατά πόσο η συγκεκριμένη τροφή καλύπτει τον κάθε εκτροφέα είναι κάτι που μόνο ο ίδιος ξέρει, καθώς και το τι θυσιάζει στο βωμό αυτής της καλύτερης τιμής (ευρωστία, ρυθμούς ανάπτυξης, ποιότητα τριχώματος, στοματική υγιεινή καθαριότητα δοντιών, κλπ).
Στο αντίποδα όμως του παραπάνω, μη ξεχνάτε ότι ο άνθρωπος που ασχολείται καιρό με κάτι, έχει ξοδέψει χρόνο και χρήμα για να φτάσει εκεί που έχει φτάσει και σίγουρα κανένας δε του δώρισε συμβουλές και υποδείξεις. Ότι έχει ο ίδιος ανακαλύψει έχει γίνει με χρήση ιδίων πόρων, είτε αυτό είναι χρήματα, είτε είναι προσωπικός χρόνος, είτε είναι διαπροσωπικές σχέσεις. Οπότε θα είναι δύσκολο αυτή τη γνώση του απλώς να τη μοιράσει έτσι. Είναι εξάλλου ενδεικτικό της εποχής μας...
Μαγικές συνταγές και "μαντζούνια" υπάρχουν παντού και σε όλους τους χώρους. Όπου υπάρχει προσπάθεια διάκρισης σε σχέση με ανταγωνισμό (αθλήματα, πρωταθλητισμό, κλπ) πάντοτε υπάρχουν και φήμες για μαγικές συνταγές. Τίποτε όμως δε μπορεί να αντικαταστήσει τη σωστή διατροφή, τη σωστή εκπαίδευση/εξάσκηση και τη σωστή συντροφικότητα ώς παράγοντες παραγωγής ενός τέλειου αποτελέσματος.
Όσο δε περί αγριέματος του σκύλου λόγω του νωπού κρέατος αυτά είναι απλώς λαϊκοί μύθοι. Η τροφή δεν επηρρεάζει τη ψυχοσύνθεση του σκύλου. Άμα ήταν έτσι, όλοι εμείς που τρώμε μπριζόλες demi θα είμασταν επικίνδυνοι για τους συνανθρώπους μας, γιατί ως γνωστόν στην κορυφή της πυραμίδας των Θηρίων στο Ζωϊκό Βασίλειο βρίσκεται ένα Πρωτεύων, Εμείς! (Πιο πολύ μπορεί να αγριέψει ο σκύλος από λάθος "διαπαιδαγώγηση", και περισσότερο από την απομόνωση ή από "μανίκι", ή ακόμα καλύτερα από "σούπερ εκπαίδευση"!
Κανένας όμιλος δεν έχει κανένα συμφέρον σαν όμιλος να προωθήσει ή όχι συγκεκριμένη τροφή. Οι τιμές χορηγιών βρίσκονται εκεί για οποιονδήποτε επαγγελματία του χώρου να τις καταθέσει και να αναλάβει τη χορηγία που του αντιστοιχεί. Κανείς δε μπορεί σε μία ελεύθερη αγορά να εμποδίσει μία επιχείρηση να διαφημιστεί.
Αυτά....
------------------------------------------------------------------------------------------
(Μην ξεχνάτε να δίνεται στα σκυλιά σας κρόκους αυγών, γιαούρτι, συκώτι ελαφρώς μαγειρεμένο, φρούτα (μήλα, πορτοκάλια, κλπ) και πράσινα λαχανικά σε τακτά διαστήματα. Τα ίδια αντιοξειδωτικά που χρειαζόμαστε εμείς χρειάζονται και αυτά)
