Δν ξέρω από εκπαίδευση, αλλά μπορώ να σας πω πώς το κάνουν πρακτικά οι τσοπάνοι στα βουνά της Αιτωλοακαρνανίας που έχω κουβεντιάσει με γνωστό στο χωριό. Κάποια πράγματα τα βρήκα βάρβαρα αλλά αυτοί έχουν τα σκυλιά για εργαλεία όχι για κατοικίδια. Το κουτάβι μεγαλώνει μαζί με το κοπάδι, αφού εκεί γεννήθηκε κ εκεί δουλεύουν κ οι γονείς του. Στο χωριό οι περισσότεροι έχουν ΕΠ που τους κόβουν τα αυτιά για να ακούν καλύτερα... Το προσπερνάω... Οταν μεγαλώσει κ μπει στη θέση του στην αγέλη των μεγάλων, θα κάνει ή φυλαξη ή περιπολία γύρω από το κοπάδι. Ο φυλακας πιάνει φυλάκιο κ εποπτεύει, η περίπολος γυρνάει κ ανιχνεύει κ δν ξεχωρίζει αν τα πρόβατα που θα δει μέσα στν περιοχή που του έχει ανατεθεί είναι δικά σου ή του γείτονα. Είναι όλα ζώα που χρειάζονται προστασία. Γι'αυτό κ ένα τέτοιο σκυλί δύσκολα γίνεται φύλακας.
Τα σκυλιά κινητοποιούνται συνήθως την νύχτα. Την ημέρα είναι δύσκολο να τα βρεις, βρίσκουν ένα μέρος για να εποπτεύουν, ξεκουράζονται κ δείχνουν να κοιμούνται. Στν πραγματικότητα έχουν το νου τους κ πάλι, αλλά η πραγματική δουλειά ξεκινά τη νύχτα. Καθώς πέφτει το σκοτάδι αρχίζουν να δραστηριοποιούνται γαυγίζοντας. Ειδοποιούν κ τους "συναδέλφους" και τους εχθρούς για την παρουσία τους. Οι τσοπάνοι είναι "μηχανές γαυγίσματος" κ η δουλειά του ανθρώπου που τα εποπτεύει είναι να μάθει να ξεχωρίζει γτ γαυγίζουν.
Αν νιώσουν απειλή γαυγίζουν αλλιώς. Πρώτα για να ειδοποιήσουν τους άλλους ότι κάτι τρέχει κ την απειλή ότι είναι εκεί. Αν ο λύκος πχ δν πτοηθεί, το γαύγισμα βαθαίνει. Σοβαρεύει για να δείξει ότι το εννοεί κ βάζει τον εαυτό του ανάμεσα στν απειλή κ το κοπάδι του. Αν παρόλα αυτά η απειλή επιμείνει, το σκυλί θα επιτεθεί. Είναι η έσχατη λύση κ δν θα το επιδιώξει. Κρατάει την περίμετρό του κ μόνο αν κτ την περάσει επιτίθεται. Δν θα καταδιώξει την απειλή γτ δν είναι αυτή η δουλειά που πρέπει να κάνει εκείνη τη στιγμή. Είναι σε κατάσταση προστασίας. Του εαυτού του, της αγέλης του, του κοπαδιού του κ του ανθρώπου του. Το καλό σκυλί ξέρει την διαφορά.
Ο συγκεκριμένος άνθρωπος που μιλούσαμε, αγόρασε ένα ζευγάρι ΕΠ πριν χρόνια. Τα εκπαίδευσε κ από τότε τα παιδιά τους κ τα νέα σκυλιά που προστέθηκαν εκπαιδεύτηκαν από τους παλιότερους, με αυτόν σε δευτερεύοντα ρόλο ως προς αυτό, αλλά κ πάλι ηγετικό γτ ξέρει ότι τα σκυλιά του είναι έντονα κυριαρχικά. Πολλές φορές για εκτόνωση τσακώνονται μεταξύ τους. Τους έχει εμπιστοσύνη γτ τα έχει δει να παίρνουν μόνα τους αποφάσεις χωρίς να επέμβει, ειδικά το καλοκαίρι που ανεβαίνουν στο βουνό και είναι μακριά από όλους. (Μας έλεγε για σκηνικό που τα σκυλιά έφαγαν νεογέννητο αρνάκι που γεννήθηκε νεκρό κ τον ρωτήσαμε γτ τα άφησε. Είπε ότι το είδε το πρωί, αλλά το κάνουν γτ το αίμα κ το κουφάρι μπορεί να προσελκύσει κινδύνους για το κοπάδι κ όχι γτ απλά έτσι ήθελαν. Οταν έχεις 400-500 πρόβατα να φυλάξεις, τα σκέφτεσαι όλα...)
Από αυτά εγώ θα έλεγα ότι φαίνεται ότι το σκυλί δουλεύει prey και defense drive. Σε γενικές γραμμές, το prey δουλεύεται μέχρι να εντοπιστεί απειλή, αλλά το σκυλί πρέπει να είναι ισορροπημένο για να ξέρει πότε να γυρίσει σε defense. Εκεί παίρνει το σοβαρό του, σταματάει το παιχνίδι κ η διασκέδαση και το σκυλί πρέπει να δείξει αυτοπεποίθηση κ αυτοσυγκράτηση για να αμυνθεί και αν χρειαστεί να δαγκώσει σοβαρά. Αυτή η φάση έχει περισσότερη ένταση για το σκύλο, δεν πρέπει όμως να παρασυρθεί γτ θα γίνει νευρικό, θα φοβηθεί και θα είναι δύσκολο στο χειρισμό. Ενα σκυλί υπερβολικά αμυντικό είναι αψυχολόγητο και μπορεί να ξεσπάσει με το παραμικρό, είναι ανασφαλές κ αναξιόπιστο.
Sea mol οι ΕΠ είναι "σοβαρά" σκυλιά. Οταν φεύγει η απειλή, θεωρεί ότι έκανε την δουλειά του κ τελείωσε. Μήπως να μην τον πιέσεις παραπάνω; Δεδομένου κ του ότι είναι σχετικά μικρός ακόμα, μέχρι εκεί που κάνει, μια χαρα τα κάνει. Η ηλικία για να ασχοληθεί σοβαρά ένα σκυλί σοβαρά είναι μετά τους 18 μήνες κ πάλι παίζει, ξέροντας ότι τα συγκεκριμένα φτάνουν κ 2 χρονών για να ωριμάσουν. Είναι σημαντικό να μην φοβηθεί στην εκπαίδευση κ συνδυάσει με κτ κακό αυτό που του λέει το ένστικτό του κ χαλάσει, αλλά να μην το πάρει κ εντελώς παιχνίδι γτ τον περιμένει εκπληξη στην πραγματική ζωή αν το κάνει αυτό!