Καταρχάς, κατά την προσωπική μου εκτίμηση, όπως φυσικά και όλα όσα θα ακολουθήσουν, η υιοθεσία ενήλικου αδέσποτου σκύλου, είναι μια απόφαση, που χρήζει πολλών "μπράβο" και υποδεικνύει, ιδιαίτερο μεγαλείο ψυχής.
Η απεριόριστη αγάπη προς αυτό το ζώο, που βάζουμε στο σπίτι μας, είναι οπωσδήποτε δεδομένη, αλλά από μόνη της, όχι ικανή να εγγυηθεί μια ανέφελη συμβίωση.
Ας δούμε λοιπόν, μερικά βασικά πράγματα που έχουν σημασία, κατά την προσωπική μου γνώμη, και αφορούν σκύλους με σχετικά νορμάλ συμπεριφορές. Ελπίζω να μην ξεχάσω κάτι σημαντικό, αλλιώς όλο και κάποιος θα με συμπληρώσει.
- Ενας ενήλικος, πρώην αδέσποτος σκύλος, έχει το πλεονέκτημα ότι το τελικό του "σχέδιο", μέγεθος και βασική συμπεριφορά, δεν αποτελεί έκπληξη. Αυτό που βλέπουμε, αυτό παίρνουμε. Γλυτώνουμε την μαρτυρική συνήθως κουταβίσια περίοδο, με όλα τα συνεπακόλουθά της, αλλά έχουμε να πορευτούμε, με έναν ήδη διαμορφωμένο χαρακτήρα. Τα σκυλιά του δρόμου, ζουν συνήθως μέσα στο άγχος και την ανασφάλεια. Αν και που και πότε, θα βρουν κάτι να φάνε, ή νεράκι να ξεδιψάσουν και αν θα καταφέρουν να κλείσουν για λίγο τα ματάκια τους, χωρίς να πετάγονται σε κάθε θόρυβο, από τον φόβο ενός επερχόμενου κινδύνου.
Γι'αυτό, το πρώτο που κάνουμε, μόλις το βάλουμε στο σπίτι μας, είναι να...το "ξεχάσουμε" για λίγες μέρες. Του δείχνουμε την γωνιά που θα είναι η δική του. Το ησυχαστήριό του. Με το κρεβάτι του ή το crate του και το αφήνουμε να ξεκουραστεί. Να χορτάσει, όσο ύπνο έχει ανάγκη και να εγκλιματιστεί με τους ρυθμούς του, χωρίς εμείς να πιέζουμε, ούτε καν για χάδια ή παιχνίδια. Αν υπάρχουν στο σπίτι, μικρά παιδιά, καλό είναι να προσέχουμε πάρα πολύ, ώστε τον πρώτο καιρό και μέχρι να βεβαιωθούμε για την ψυχοσύνθεση του σκύλου μας, να έχουν όσο λιγότερη επαφή γίνεται. Εννοείται βέβαια, πως ακόμη και ισοβίως της ζωής οποιουδήποτε σκύλου, ΔΕΝ ΤΟ ΑΦΗΝΟΥΜΕ ΠΟΤΕ ΜΟΝΟ ΜΕ ΜΙΚΡΑ ΠΑΙΔΙΑ. Ποτέ και πουθενά και σε καμμία περίπτωση, ότι μεγέθους και ηλικίας σκύλος και να είναι. Πάντα, με την απόλυτη επίβλεψή μας.
- Συνήθως λοιπόν, χρειάζονται αρκετές μέρες, μέχρι να νοιώσουν έτοιμα, να αρχίσουν να μας εμπιστεύονται. Κάπου πάνω στον μήνα, βγάζουν τα πρώτα τους συμπεράσματα. Μπορεί και στους δύο, ή στους έξι μήνες, ή και στον χρόνο, ή και ακόμη αργότερα. Μπορεί στο τέλος, οι λεπτομέρειες του χαρακτήρα τους, να μην είναι ακριβώς αυτό, που εμείς βλέπουμε σήμερα. Μπορεί να εξελιχθεί σε απείρως καλύτερος, μπορεί όμως και να μας εκπλήξει ή να μας προβληματίσει. Υπάρχει η περίπτωση, όσο περισσότερο καλλιεργεί την εμπιστοσύνη του και αποκτά αυτοπεποίθηση, τόσο να παίρνει τα πάνω του και να αρχίσει να δοκιμάζει τις ανοχές μας. Σ'αυτή την φάση, αν είμαστε άπειροι και έχουμε την δυνατότητα, καλό θα είναι να μιλήσουμε με έναν σωστό εκπαιδευτή, να μας βοηθήσει σε όσες απορίες, μας δημιουργεί η συμπεριφορά του σκύλου μας. Οπως και να 'χει, ο σκύλος έχει ανάγκη την ρουτίνα του, τα όρια και τους κανόνες, που πρέπει από την αρχή να μάθει, ότι θα διέπουν στο εξής την ζωή του, μέσα στο σπίτι σας. Ενα πολύ σημαντικό λάθος, που κάνουν σχεδόν όλοι, είναι να λυπούνται το κακόμοιρο πρώην αδέσποτο, που έχει περάσει τόσα δεινά στην μέχρι τώρα ζωούλα του! Και αυτό το πολύ λάθος συναίσθημα, οδηγεί σε σωρία λαθών, που έχουν συνήθως σαν αποτέλεσμα, την ανάπτυξη ανεπιθύμητων συμπεριφορών. Ο σκύλος, ζει για το σήμερα. Δεν κουβαλάει μαζί του, τις άσχημες αναμνήσεις της προηγούμενης ζωής του, παρά μόνο, όσο χρειάζεται για να τις ξεπεράσει.
- ΠΟΤΕ δεν βγάζουμε τον σκύλο μας έξω λυτό και δεν τον αφήνουμε σε βεράντα ή αυλή, απ'όπου η απόδραση είναι εύκολη. Αρκετά μεγάλο ποσοστό, ενήλικων πρώην αδέσποτων, αν βρεθούν λυτά σε ανοικτό χώρο, την κοπανάνε χωρίς δεύτερη σκέψη. Δεν έχουν προλάβει, να κάνουν τον συνειρμό του καινούργιου περιβάλλοντός τους, με κάτι το οικείο και ασφαλές και άρα επιθυμητό. Είναι δυστυχώς, πολλά αυτά, που μόλις υιοθετήθηκαν, την αμέσως επόμενη ή ακόμη και την ίδια μέρα, χάθηκαν, από αμέλεια των αναδόχων τους. Αμαρτία, κρίμα κι άδικο.
- Φροντίζουμε για την άμεση ενημέρωση των στοιχείων του microchip, στην βάση δεδομένων του Κτηνιατρικού Συλλόγου και απαραιτήτως, του φοράμε ταμπελάκι, τουλάχιστον με τηλέφωνο επικοινωνίας, που να είναι σε ισχύ. Είναι ζήτημα ζωής και θανάτου. Και είναι τόσο μα τόσο εύκολο, ένα ταμπελάκι στο κολλάρο τους.
- Προσοχή στο κολλάρο. Καλής ποιότητας και να είναι όσο πρέπει σφιχτό στον λαιμό του. Ούτε να τον πνίγει, αλλά ούτε και να μπορεί να βγει από το κεφάλι, στην πρώτη οπισθοχώρηση. Είναι πολλά τα σκυλιά, που τον πρώτο καιρό της καινούργιας τους ζωής και μη μαθημένα ακόμη σε κολλάρο, πανικοβάλλονται για διάφορες αιτίες, βγαίνουν εύκολα από τα χαλαρά κολλάρα τους [που...κρίμα μωρέ το καημένο, να το σφίγγει...το λυπάμαι τόσο πολύ...] και ξαναγίνονται αμέσως αδέσποτα. Μπορούν να δραπετεύσουν, ακόμη και αν φοράνε σαμαράκι. Κολλάρο λοιπόν, απλό. Σε καμμία περίπτωση, δεν ακούμε φίλους/γνωστούς/συγγενείς κλπ "ειδικούς", και προχωράμε στην χρησιμοποίηση πνίχτη, prong, ρεύματος ή... δεν ξέρω τι άλλο ακόμη. Αν ο σκύλος μας έχει προβληματική υπακοή, ή ακόμη πιθανότερα, δεν γνωρίζουμε εμείς, πως να τον χειριστούμε, αρμόδιος για την αξιολόγηση και επίλυση του προβλήματος, είναι μόνο, ένας καλός εκπαιδευτής. Κανένας άλλος.
- Στην βόλτα, είμαστε πάρα πολύ επιφυλακτικοί με την συναναστροφή του με άλλα είδη. Ανθρώπους [μικρούς και μεγάλους], σκύλους, γάτες, αυτοκίνητα, μηχανάκια. Παίρνουμε τον χρόνο μας, μέχρι να σιγουρευτούμε, για τις αντιδράσεις του. Αυτό, μπορεί να πάρει και μήνες. Δεν παίρνουμε το λουρί και ξαμολιόμαστε στους δρόμους, με την πεποίθηση ότι...σίγουρα θα τα πηγαίνει καλά με όλα και με όλους. Καλύτερα, να είμαστε συγκρατημένοι και μέρα με την μέρα, να αποκτούμε μια ασφαλή γνώση των κινήσεών του. Προσωπικά, αντιπαθώ πάρα πολύ, τους οδηγούς τύπου flexi και ειδικά για τον συνδιασμό, αρχάρειου ιδιοκτήτη με ενήλικο σκύλο. Οι καλής ποιότητας κλασσικοί οδηγοί, είναι ότι ασφαλέστερο. Η συναναστροφή ενός ενήλικου σκύλου, σε πάρκα και πλατείες της γειτονιάς, με άλλους σκύλους αμφίβολης κοινωνικοποίησης και ανύπαρκτης εκπαίδευσης, δεν είναι καθόλου απαραίτητη. Είναι πολύ σημαντικότερη η εδραίωση της δικής μας σχέσης με τον σκύλο μας. Κι αυτό, επιτυγχάνεται με την δική μας ενασχόληση, μέσω της βόλτας και όχι με την μπουλουκοποίηση σε άγνωστες αγέλες. Τουτέστιν...το λουράκι μας στο χέρι, απαραιτήτως τις σακουλίτσες για τα κακά του στην τσέπη και...περπάτημα μαζί. Πολύ περπάτημα. Κάποτε, θα έρθει ο καιρός, να περνάτε και 10 λεπτά στην πλατεία της γειτονιάς σας, να πείτε ένα γειά, στους συνήθως ακοινώνητους και προβληματικούς δεσποζόμενους σκύλους, των γειτόνων σας. Υποχρεωτικό πάντως δεν είναι, για κανέναν λόγο. Εγώ, το βρίσκω και ανεπιθύμητο.
- Οι σκύλοι, που έχουν μείνει πολύ καιρό στο δρόμο, έχουν μάθει να ψάχνουν το φαγητό τους, στα σκουπίδια και στους δρόμους. Μπορεί λοιπόν, το φιλαράκι μας, μέχρι να αποβάλλει αυτή την συνήθεια της προηγούμενης ζωής του [αυτό, μπορεί και να μην συμβεί ποτέ βέβαια], στις βόλτες του να είναι η μουσούδα κολλημένη στο έδαφος, ψάχνοντας για...λιχουδιές. Οσο πιο έντονα το κάνει, τόσο πιο επιρρεπής θα είναι, να πέσει θύμα φόλας, που πλέον υπάρχουν ακόμη και σε μορφή σκόνης και η χρήση τους, έχει ξεπαστρέψει πάρα πολλά σκυλιά, αδέσποτα και δεσποζόμενα, που δεν προλαβαίνουν, ούτε μέχρι την επόμενη γωνία, να φτάσουν δυστυχώς. Κάποιοι, κυκλοφορούν με ατροπίνες στο τσαντάκι της βόλτας, μαζί με τα σκατοσακούλια. Και πάλι, δεν προλαβαίνουν να τα σώσουν. Δυστυχώς, στην εποχή μας, οι απροβλημάτιστες σκυλοβόλτες, τείνουν να εκλείψουν. Πρέπει να έχουμε τα μάτια μας δεκατέσσερα και να σκανάρουμε ασταμάτητα, την διαδρομή της βόλτα μας. Η χρήση φίμωτρου, είναι μια καλή ιδέα, όσο σκληρή κι αν φαίνεται σε κάποιους. Η μαρτυρική δολοφονία, του αγαπημένου μας σκύλου, είναι ακόμη σκληρότερη.
Συνεχίζεται...
Η απεριόριστη αγάπη προς αυτό το ζώο, που βάζουμε στο σπίτι μας, είναι οπωσδήποτε δεδομένη, αλλά από μόνη της, όχι ικανή να εγγυηθεί μια ανέφελη συμβίωση.
Ας δούμε λοιπόν, μερικά βασικά πράγματα που έχουν σημασία, κατά την προσωπική μου γνώμη, και αφορούν σκύλους με σχετικά νορμάλ συμπεριφορές. Ελπίζω να μην ξεχάσω κάτι σημαντικό, αλλιώς όλο και κάποιος θα με συμπληρώσει.
- Ενας ενήλικος, πρώην αδέσποτος σκύλος, έχει το πλεονέκτημα ότι το τελικό του "σχέδιο", μέγεθος και βασική συμπεριφορά, δεν αποτελεί έκπληξη. Αυτό που βλέπουμε, αυτό παίρνουμε. Γλυτώνουμε την μαρτυρική συνήθως κουταβίσια περίοδο, με όλα τα συνεπακόλουθά της, αλλά έχουμε να πορευτούμε, με έναν ήδη διαμορφωμένο χαρακτήρα. Τα σκυλιά του δρόμου, ζουν συνήθως μέσα στο άγχος και την ανασφάλεια. Αν και που και πότε, θα βρουν κάτι να φάνε, ή νεράκι να ξεδιψάσουν και αν θα καταφέρουν να κλείσουν για λίγο τα ματάκια τους, χωρίς να πετάγονται σε κάθε θόρυβο, από τον φόβο ενός επερχόμενου κινδύνου.
Γι'αυτό, το πρώτο που κάνουμε, μόλις το βάλουμε στο σπίτι μας, είναι να...το "ξεχάσουμε" για λίγες μέρες. Του δείχνουμε την γωνιά που θα είναι η δική του. Το ησυχαστήριό του. Με το κρεβάτι του ή το crate του και το αφήνουμε να ξεκουραστεί. Να χορτάσει, όσο ύπνο έχει ανάγκη και να εγκλιματιστεί με τους ρυθμούς του, χωρίς εμείς να πιέζουμε, ούτε καν για χάδια ή παιχνίδια. Αν υπάρχουν στο σπίτι, μικρά παιδιά, καλό είναι να προσέχουμε πάρα πολύ, ώστε τον πρώτο καιρό και μέχρι να βεβαιωθούμε για την ψυχοσύνθεση του σκύλου μας, να έχουν όσο λιγότερη επαφή γίνεται. Εννοείται βέβαια, πως ακόμη και ισοβίως της ζωής οποιουδήποτε σκύλου, ΔΕΝ ΤΟ ΑΦΗΝΟΥΜΕ ΠΟΤΕ ΜΟΝΟ ΜΕ ΜΙΚΡΑ ΠΑΙΔΙΑ. Ποτέ και πουθενά και σε καμμία περίπτωση, ότι μεγέθους και ηλικίας σκύλος και να είναι. Πάντα, με την απόλυτη επίβλεψή μας.
- Συνήθως λοιπόν, χρειάζονται αρκετές μέρες, μέχρι να νοιώσουν έτοιμα, να αρχίσουν να μας εμπιστεύονται. Κάπου πάνω στον μήνα, βγάζουν τα πρώτα τους συμπεράσματα. Μπορεί και στους δύο, ή στους έξι μήνες, ή και στον χρόνο, ή και ακόμη αργότερα. Μπορεί στο τέλος, οι λεπτομέρειες του χαρακτήρα τους, να μην είναι ακριβώς αυτό, που εμείς βλέπουμε σήμερα. Μπορεί να εξελιχθεί σε απείρως καλύτερος, μπορεί όμως και να μας εκπλήξει ή να μας προβληματίσει. Υπάρχει η περίπτωση, όσο περισσότερο καλλιεργεί την εμπιστοσύνη του και αποκτά αυτοπεποίθηση, τόσο να παίρνει τα πάνω του και να αρχίσει να δοκιμάζει τις ανοχές μας. Σ'αυτή την φάση, αν είμαστε άπειροι και έχουμε την δυνατότητα, καλό θα είναι να μιλήσουμε με έναν σωστό εκπαιδευτή, να μας βοηθήσει σε όσες απορίες, μας δημιουργεί η συμπεριφορά του σκύλου μας. Οπως και να 'χει, ο σκύλος έχει ανάγκη την ρουτίνα του, τα όρια και τους κανόνες, που πρέπει από την αρχή να μάθει, ότι θα διέπουν στο εξής την ζωή του, μέσα στο σπίτι σας. Ενα πολύ σημαντικό λάθος, που κάνουν σχεδόν όλοι, είναι να λυπούνται το κακόμοιρο πρώην αδέσποτο, που έχει περάσει τόσα δεινά στην μέχρι τώρα ζωούλα του! Και αυτό το πολύ λάθος συναίσθημα, οδηγεί σε σωρία λαθών, που έχουν συνήθως σαν αποτέλεσμα, την ανάπτυξη ανεπιθύμητων συμπεριφορών. Ο σκύλος, ζει για το σήμερα. Δεν κουβαλάει μαζί του, τις άσχημες αναμνήσεις της προηγούμενης ζωής του, παρά μόνο, όσο χρειάζεται για να τις ξεπεράσει.
- ΠΟΤΕ δεν βγάζουμε τον σκύλο μας έξω λυτό και δεν τον αφήνουμε σε βεράντα ή αυλή, απ'όπου η απόδραση είναι εύκολη. Αρκετά μεγάλο ποσοστό, ενήλικων πρώην αδέσποτων, αν βρεθούν λυτά σε ανοικτό χώρο, την κοπανάνε χωρίς δεύτερη σκέψη. Δεν έχουν προλάβει, να κάνουν τον συνειρμό του καινούργιου περιβάλλοντός τους, με κάτι το οικείο και ασφαλές και άρα επιθυμητό. Είναι δυστυχώς, πολλά αυτά, που μόλις υιοθετήθηκαν, την αμέσως επόμενη ή ακόμη και την ίδια μέρα, χάθηκαν, από αμέλεια των αναδόχων τους. Αμαρτία, κρίμα κι άδικο.
- Φροντίζουμε για την άμεση ενημέρωση των στοιχείων του microchip, στην βάση δεδομένων του Κτηνιατρικού Συλλόγου και απαραιτήτως, του φοράμε ταμπελάκι, τουλάχιστον με τηλέφωνο επικοινωνίας, που να είναι σε ισχύ. Είναι ζήτημα ζωής και θανάτου. Και είναι τόσο μα τόσο εύκολο, ένα ταμπελάκι στο κολλάρο τους.
- Προσοχή στο κολλάρο. Καλής ποιότητας και να είναι όσο πρέπει σφιχτό στον λαιμό του. Ούτε να τον πνίγει, αλλά ούτε και να μπορεί να βγει από το κεφάλι, στην πρώτη οπισθοχώρηση. Είναι πολλά τα σκυλιά, που τον πρώτο καιρό της καινούργιας τους ζωής και μη μαθημένα ακόμη σε κολλάρο, πανικοβάλλονται για διάφορες αιτίες, βγαίνουν εύκολα από τα χαλαρά κολλάρα τους [που...κρίμα μωρέ το καημένο, να το σφίγγει...το λυπάμαι τόσο πολύ...] και ξαναγίνονται αμέσως αδέσποτα. Μπορούν να δραπετεύσουν, ακόμη και αν φοράνε σαμαράκι. Κολλάρο λοιπόν, απλό. Σε καμμία περίπτωση, δεν ακούμε φίλους/γνωστούς/συγγενείς κλπ "ειδικούς", και προχωράμε στην χρησιμοποίηση πνίχτη, prong, ρεύματος ή... δεν ξέρω τι άλλο ακόμη. Αν ο σκύλος μας έχει προβληματική υπακοή, ή ακόμη πιθανότερα, δεν γνωρίζουμε εμείς, πως να τον χειριστούμε, αρμόδιος για την αξιολόγηση και επίλυση του προβλήματος, είναι μόνο, ένας καλός εκπαιδευτής. Κανένας άλλος.
- Στην βόλτα, είμαστε πάρα πολύ επιφυλακτικοί με την συναναστροφή του με άλλα είδη. Ανθρώπους [μικρούς και μεγάλους], σκύλους, γάτες, αυτοκίνητα, μηχανάκια. Παίρνουμε τον χρόνο μας, μέχρι να σιγουρευτούμε, για τις αντιδράσεις του. Αυτό, μπορεί να πάρει και μήνες. Δεν παίρνουμε το λουρί και ξαμολιόμαστε στους δρόμους, με την πεποίθηση ότι...σίγουρα θα τα πηγαίνει καλά με όλα και με όλους. Καλύτερα, να είμαστε συγκρατημένοι και μέρα με την μέρα, να αποκτούμε μια ασφαλή γνώση των κινήσεών του. Προσωπικά, αντιπαθώ πάρα πολύ, τους οδηγούς τύπου flexi και ειδικά για τον συνδιασμό, αρχάρειου ιδιοκτήτη με ενήλικο σκύλο. Οι καλής ποιότητας κλασσικοί οδηγοί, είναι ότι ασφαλέστερο. Η συναναστροφή ενός ενήλικου σκύλου, σε πάρκα και πλατείες της γειτονιάς, με άλλους σκύλους αμφίβολης κοινωνικοποίησης και ανύπαρκτης εκπαίδευσης, δεν είναι καθόλου απαραίτητη. Είναι πολύ σημαντικότερη η εδραίωση της δικής μας σχέσης με τον σκύλο μας. Κι αυτό, επιτυγχάνεται με την δική μας ενασχόληση, μέσω της βόλτας και όχι με την μπουλουκοποίηση σε άγνωστες αγέλες. Τουτέστιν...το λουράκι μας στο χέρι, απαραιτήτως τις σακουλίτσες για τα κακά του στην τσέπη και...περπάτημα μαζί. Πολύ περπάτημα. Κάποτε, θα έρθει ο καιρός, να περνάτε και 10 λεπτά στην πλατεία της γειτονιάς σας, να πείτε ένα γειά, στους συνήθως ακοινώνητους και προβληματικούς δεσποζόμενους σκύλους, των γειτόνων σας. Υποχρεωτικό πάντως δεν είναι, για κανέναν λόγο. Εγώ, το βρίσκω και ανεπιθύμητο.
- Οι σκύλοι, που έχουν μείνει πολύ καιρό στο δρόμο, έχουν μάθει να ψάχνουν το φαγητό τους, στα σκουπίδια και στους δρόμους. Μπορεί λοιπόν, το φιλαράκι μας, μέχρι να αποβάλλει αυτή την συνήθεια της προηγούμενης ζωής του [αυτό, μπορεί και να μην συμβεί ποτέ βέβαια], στις βόλτες του να είναι η μουσούδα κολλημένη στο έδαφος, ψάχνοντας για...λιχουδιές. Οσο πιο έντονα το κάνει, τόσο πιο επιρρεπής θα είναι, να πέσει θύμα φόλας, που πλέον υπάρχουν ακόμη και σε μορφή σκόνης και η χρήση τους, έχει ξεπαστρέψει πάρα πολλά σκυλιά, αδέσποτα και δεσποζόμενα, που δεν προλαβαίνουν, ούτε μέχρι την επόμενη γωνία, να φτάσουν δυστυχώς. Κάποιοι, κυκλοφορούν με ατροπίνες στο τσαντάκι της βόλτας, μαζί με τα σκατοσακούλια. Και πάλι, δεν προλαβαίνουν να τα σώσουν. Δυστυχώς, στην εποχή μας, οι απροβλημάτιστες σκυλοβόλτες, τείνουν να εκλείψουν. Πρέπει να έχουμε τα μάτια μας δεκατέσσερα και να σκανάρουμε ασταμάτητα, την διαδρομή της βόλτα μας. Η χρήση φίμωτρου, είναι μια καλή ιδέα, όσο σκληρή κι αν φαίνεται σε κάποιους. Η μαρτυρική δολοφονία, του αγαπημένου μας σκύλου, είναι ακόμη σκληρότερη.
Συνεχίζεται...