Πλησιάζει η Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων, άλλη μια Παγκόσμια Ημέρα ανάμεσα στις πολλές που βρίσκονται διάσπαρτες στο ημερολογιακό έτος. Από τις 365 ημέρες το χρόνο οι μισές και παραπάνω έχουν γίνει “Παγκόσμιες”!
Υπάρχουν αρκετές Παγκόσμιες Ημέρες κατά τις οποίες οι άνθρωποι σε όλο τον πλανήτη θυμούνται και τιμούν ένα σημαντικό γεγονός ή ενημερώνονται και ευαισθητοποιούνται για ζητήματα μείζονος σημασίας, όπως για παράδειγμα, την επιβάρυνση του περιβάλλοντος ή τη δραματική αύξηση του ιού του Aids ή στην “δική μας” περίπτωση τα ζώα και τα προβλήματα ή τα δικαιώματα τους. Συμβαίνει όμως κάτι τέτοιο στην πραγματικότητα; Έχουν αποδώσει κάτι θετικό αυτές οι παγκόσμιες ημέρες την ανθρωπότητα ή αποτελούν στην ουσία ένα μέσο εμπορικής εκμετάλλευσης από εκείνους που δραστηριοποιούνται τις ημέρες αυτές;
Η καθιέρωση των ημερών ξεκίνησε από τον Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Τα μέλη του Οργανισμού θεώρησαν πως αφενός κάποια γεγονότα θα μείνουν έτσι για πάντα χαραγμένα στην ανθρώπινη μνήμη και αφετέρου θα επιτυγχάνεται με αυτό τον τρόπο η ευαισθητοποίηση της παγκόσμιας κοινότητας για θέματα που την αφορούν σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Επιπλέον, μια τέτοια κίνηση θα συντελούσε στη διαφύλαξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Εκτός όμως από τον Ο.Η.Ε, στην καθιέρωση των παγκοσμίων ημερών συνέβαλαν και άνθρωποι διάσημοι ή απλοί και καθημερινοί.
Έχουμε λοιπόν σημαντικές Παγκόσμιες Ημέρες όπως στης 4 Φεβρουαρίου η Παγκόσμια Ημέρα Καρκίνου, στης 12 Ιουνίου η Παγκόσμια Ημέρα κατά τις Παιδικής Εργασίας, στης 21 Μαρτίου η Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων, στης 28 Απριλίου η Παγκόσμια Ημέρα για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία, στης 29 Απριλίου η Ημέρα Μνήμης για Όλα τα Θύματα του Χημικού Πολέμου, στης 5 Ιουνίου η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος και αρκετές ακόμα. Κοιτώντας αυτές τις Παγκόσμιες Ημέρες πιθανώς κάποιος να δικαιολογούσε τα επιχειρήματα υπέρ της ύπαρξης τους, μα υπάρχουν και αυτές οι Παγκόσμιες Ημέρες:
19 Νοεμβρίου η Παγκόσμια Ημέρα Δημόσιας Τουαλέτας, 14 Μαρτίου Παγκόσμια Ημέρα Μπριζόλας και Πεοληξίας (που συμπίπτει με την Παγκόσμια Ημέρα της σταθεράς “π”), 21 Μαρτίου Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου αλλά και Παγκόσμια Ημέρα Συνδρόμου Down, 13 Αυγούστου Παγκόσμια Ημέρα Αριστερόχειρων, 8 Αυγούστου Παγκόσμια Ημέρα Οργασμού, 25 Οκτωβρίου Παγκόσμια Ημέρα Ζυμαρικών και πολλές άλλες παρόμοιες.
Δεν είναι για όλες αυτές “υπεύθυνος” ο Ο.Η.Ε. αλλά προβάλλονται και αναγνωρίζονται εξίσου ή και περισσότερο καμιά φορά από τις “σημαντικές”. Με αυτό τον τρόπο ο κόσμος μαθαίνει να αδιαφορεί και να “απευαισθητοποιείται”, μαθαίνει πως οι Παγκόσμιες Ημέρες είναι μια “γελοία επινόηση”. Εύλογα, λοιπόν, θα αναρωτηθεί κανείς αν έχουν ανταποκριθεί οι Παγκόσμιες Ημέρες στις προσδοκίες που οδήγησαν στην καθιέρωση τους ή μήπως, τελικά, η καθιέρωση και ύπαρξη τους δεν σχετίζεται καθόλου με τα παραπάνω αλλά οφείλεται στην εξυπηρέτηση άλλων επιδιώξεων, οι οποίες συμβάλλουν και στην αποτυχία τους.
Αν κοιτάξουμε απλά γύρω μας εύκολα μπορούμε να απαντήσουμε. Ασφαλώς και οι στόχοι που υποτίθεται πως πρεσβεύουν οι Παγκόσμιες Ημέρες δεν έχουν επιτευχθεί. Υπάρχουν, μάλιστα, παραδείγματα που επιβεβαιώνουν τη συγκεκριμένη άποψη, όπως η αύξηση των φορέων του Aids κατά 18% από το 2001 έως το 2011, η αύξηση της χρήσης ναρκωτικών ουσιών και μάλιστα σε άτομα ακόμη και νεαρής ηλικίας, οι πόλεμοι που έχουν διεξαχθεί σε χώρες της Ανατολής και συνεχίζονται, τα υψηλά ποσοστά παιδικής εργασίας και κακοποίησης, καθώς και τα υπεράριθμα περιβαλλοντικά προβλήματα. Νομίζω πως οι περισσότεροι που θα διαβάσουν το άρθρο γνωρίζουν την κατάσταση στα θέματα των ζώων και των δεινών που υπομένουν Παγκοσμίως. Όλες αυτές οι μάστιγες της σημερινής παγκόσμιας κοινωνίας αποτελούν αδιαμφισβήτητη απόδειξη πως τελικά οι εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού σε καίρια ζητήματα με αφορμή τις Παγκόσμιες Ημέρες έχουν αποτύχει, αφού ούτε μείωση έχει επέλθει, ούτε εξάλειψη, σε φαινόμενα όπως τα προαναφερθέντα.
Οι λόγοι αποτυχίας τους μπορεί να είναι αρκετοί, αλλά ο σημαντικότερος σίγουρα είναι η εμπορευματοποίηση τους και ο ευτελισμός και η γελοιοποίηση τους λόγω αυτής. Οι περισσότερες εταιρείες σπεύδουν να διοργανώσουν και να χορηγήσουν διάφορες εκδηλώσεις, να στήσουν ολόκληρες διαφημιστικές καμπάνιες, να προωθήσουν τα προϊόντα τους και να αυξήσουν τις πωλήσεις τους. Οι ίδιες εταιρείες, 365 ημέρες τον χρόνο παραπληροφορούν, εκμεταλλεύονται και δημιουργούν εν γνώση τους πολλαπλά προβλήματα στα ζώα.
Η ευθύνη όμως είναι και προσωπική, του κάθε ενός από εμάς που θα στηρίξει αυτή την καταναλωτική μορφή των Παγκόσμιων Ημερών, που θα πάρει “δωράκι” στο σκυλάκι του γιατί “γιορτάζει”, που θα διοργανώσει και θα συμμετάσχει σε “καλλιστεία” για να “γιορτάσει” την ημέρα, που θα “παρελάσει” για να ευαισθητοποιήσει… Όσο ευαισθητοποιεί και ενημερώνει ένα gay parade για τα θέματα των ομοφυλοφίλων, άλλο τόσο ενημερώνουν και όλα αυτά για τα θέματα των ζώων.
Όλοι οι άνθρωποι που αγωνίζονται για κάτι γνωρίζουν πως η προσπάθεια και ο αγώνας για ένα οποιοδήποτε ζήτημα πρέπει να διαρκεί συνεχώς και να μην προβάλλεται ως ανάγκη και “γιορτή” μόνο για μια μέρα του έτους. Η προσέγγιση του κόσμου πρέπει να είναι συνεχείς και να γίνεται με σοβαρότητα όσο και με απλότητα και “εξυπνάδα”. Σημαντικό, επίσης, είναι να μη ταυτίζεται ο αγώνας για ενημέρωση και ευαισθητοποίηση με εμπορικά σήματα κάθε είδους ή ακόμα και με Μ.Κ.Ο. κάθε λογής.
Είναι πέρα κάθε αμφισβήτησης πως αν δεν αλλάξει ο τρόπος που σκεφτόμαστε και προσεγγίζουμε σοβαρά θέματα που μας απασχολούν και που θέλουμε να επιλύσουμε δεν θα καταφέρουμε να πετύχουμε ποτέ τους στόχους μας… Θα συνεχίσουμε να διοργανώνουμε και να συμμετέχουμε σε “όμορφες και χαριτωμένες γιορτούλες” και να καταναλώνουμε ποικίλα προϊόντα.