Έχω σπουδάσει ψυχολογία θηλαστικών ζώων (Mamalian Behavior) στην Αμερική.
(Princeton University). Και εκπαίδευση σκύλων στο W. Virginia Canine College.
Είναι δύσκολο να ξέρει κανείς 100% βλέποντας έναν σκύλο αν είναι επίκτητες οι φοβίες του ή κληρονομικές. Παίζει πολύ ρόλο για ΤΙ ΕΙΔΟΥΣ φοβία μιλάμε. Οι σκύλοι που έχουν κληρονομικά "αδύναμα νεύρα" συνήθως δεν φοβούνται μόνο ένα πράγμα -δύο.
Οι περισσότεροι φοβούνται γενικά κάθε τι καινούργιο.
Επίσης, παίζει ρόλο το ΠΟΣΟ φοβούνται και ΠΩΣ αντιδρούν ακριβώς.
Πιο εύκολο είναι να καταλάβεις νευλολογικά πόσο σταθερός είναι με διάφορα τεστ (όχι απλή παρακολούθηση). Κάποιες αντιδράσεις (πιο "ενστικτώδεις", πιο βαθειές) δείχνουν άμεσα την "κληρονομική ευαιδθησία" του σκύλο, άσχετα με την ανατροφή του (σε λογικά πλαίσια πάντα).
Βέβαια, η άνθρωποι μιλάνε (σ' αντίθεση με τους σκύλους) και συνήθως ο συνδιασμός πληροφοριών από τους ιδιοκτήτες, μαζί με τα τεστ, λύνει πολλές (αν όχι όλες) τις απορίες.
Λόγου του ότι ο σκύλος δεν είναι είδος υπό εξαφάνηση, ΔΕΝ θα ζευγάρωνα σκύλο με προβλήματα στον χαρακτήρα, ΟΠΩΣ και να τα απέκτησε.
Παράληλα, αρκετές φυλές εμφανίζουν όλο και περισσότερα φοβικά/νευρικά δείγματα και πιστεύω πως τουλάχιστον για λίγα χρόνια, οφείλουμε να τις προσέχουμε περισσότερο (να είμαστε ακόμη πιο αυστηροί στο θέμα). Και φυσικά οφείλουμε να ξέρουμε αν η φυλή μας ανήκει σε μία από αυτές.
Αρα και επίκτητα να είναι τα προβλήματα, δεν μπορείς εύκολα να ξέρεις τι χαρακτήρα θα είχε ο σκύλος υπό φυσιολογικές συνθήκες ανατροφής, όχι με απόλυτη βεβαιότητα.
Η μόνη εξαίρεση για μένα, ίσως να ήταν ένας σκύλος:
ΑΠΙΣΤΕΥΤΗΣ μορφολογίας,
με αρκετά αδέρφια με ΕΞΑΙΡΕΤΟ χαρακτήρα,
που παρουσίαζε κάποιες εντελώς προβλέψιμες και μάλλον επίκτητες φοβίες (αλλά είχε παρ' όλ' αυτά σταθερό χαρακτήρα, συμπεριφορά και αντιδράσεις χωρίς καθόλου πανικό),
ΚΑΙ να ήταν δείγμα ΤΡΟΜΕΡΑ ΣΠΑΝΙΑΣ ΦΥΛΗΣ (ανά τον κόσμο φυσικά) ή φυλής που κινδύνευε από "επιδημική" κληρονομική ασθένεια.
Και ο λόγος που είμαι ΤΟΣΟ αυστηρή, δεν είναι γιατί δεν μπορείς να βελτιώσεις κατά πολύ ένα φοβικό σκύλο με "απευαισθητοποίηση" όπως πρότεινε η Μαρία (φυσικά και μπορείς!).
Είναι γιατί οι εκτροφείς δεν πρέπει να κάνουν προβληματικά ζώα εις γνώση τους.
Είτε σε θέματα υγείας, είτε σε χαρακτήρα. Και η υγεία "βελτιώνεται" -ποιός θέλει άρρωστο κουτάβι όμως;
Οι σκύλοι με φοβίες ΔΕΝ είναι για πέταμα και φυσικά μπορούν να βελτιωθούν (και να θεραπευτούν κι όλας!). Απλά δεν πρέπει να ζευγαρώνουν.
Επίσης, οι σκύλοι με επίκτητες φοβίες συχνά είναι κακοί γονείς (τρομάζουν τα κουτάβια τους χωρίς λόγο ή είναι γενικώς ανώριμοι για γονείς).
Άρα, αν κάνουμε το λάθος να ζευγαρώσουμε φοβική σκύλα, καλό θα ήταν να φροντίζαμε τουλάχιστον να είχαν τα κουτάβια της επαφές με πιο ισοροποιημένα σκυλιά, το συντομότερο δυνατόν.
Θεωρητικά, ακόμη κι αν αυτό θα σήμαινε να της πάρουμε τα κουτάβια και να τα δώσουμε σε άλλη σκύλα που έχει δικά της μικρά. Ανάλογα με τη φυλή, η ιδανική ηλικία να της πάρουμε τα μικρά θα διέφερε.
Αυτό όμως απαιτεί πολλές γνώσεις να το κάνει κανείς χωρίς να κάνει ακόμη πιο άσχημα τα πράγματα (πιο φοβικά κουτάβια δηλαδή).
Γι' αυτό επιλέγουμε τη λύση με το μικρότερο ρίσκο:
Υγειής γεννήτορες με σωστό χαρακτήρα (και μορφολογία φυσικά) για τη φυλή τους.
Σε περίπτωση που δεν το κάνουμε αυτό (και επιμένουμε να ζευγαρώσουμε τη φοβική μας σκύλα) θα συναντήσουμε και μία ακόμη δυσκολία.
Όσο περισσότερο ενημερώνεται ο Έλληνας αγοραστής σκύλου, τόσο πιο δύσκολο θα είναι να τον πείσεις να πάρει κουτάβι από τέτοια σκύλα.
Προσωπικά, δεν θα πλήρωνα για κουτάβι από φοβικό γονιό, που να γύρναγε η γη ανάποδα. Τίποτα δεν θα με έπειθε, ακόμη και αν ήξερα με απόλυτη βεβαιότητα ότι οι φοβίες ήταν επίκτητες. Κι αυτό γιατί όσο σέβομαι την μορφολογία μιας φυλής, άλλο τόσο σέβομαι και το ταμπεραμέντο της.
Θα το παρομοίαζα με το να πάρεις κουτάβι από σκύλα που κουτσαίνει πολύ από τροχαίο
(πως θα κρίνω αν έχει καλή μορφολογία; ) - μόνο που το θέμα μας (του χαρακτήρα) είναι ακόμη πιο σοβαρό. Μπορείς να πάρεις μια καλή ιδέα για την μορφολογία ενός κουταβιού αν ξέρεις καλά τη φυλή. Τα κουτάβια που κληρονομούν φοβίες όμως συχνά δεν δείχνουν τίποτα παράξενο πριν χρονίσουν. Άλλος λόγος που είναι πιο σημαντικό είναι ο εξής:
Ζω πολύ πιο ευτυχισμένα με σκύλο που μου βγήκε "μάπα" μορφολογικά, παρά με έναν φοβικό σκύλο, με τον οποίο μάλλον ΔΕΝ θα μπορέσω να δουλέψω (στο κυνήγι, στην φύλαξη κλπ) και που ακόμη και ως απλός σύντροφος θα υστερεί σε σχέση με τα πιο θαρραλέα ξαδέρφια του. Γιατί να το ρισκάρω ;
Κάποτε μου χάριζαν έναν Μαύρο Ρώσσικο Τέρριερ 16 μηνών, ΤΟΣΟ καλός μορφολογικά που είχε καταφέρει ήδη να κερδίσει 1η θέση στην ομάδα 2, σε μεγάλη διεθνή έκθεση. Δεν τον πήρα ΜΟΝΟ γιατί είχε κροτοφοβία (μάλλον επίκτητη). Και ξέρω ΠΟΛΥ καλά να "θεραπεύω" την κροτοφοβία. Ήταν και φοβικο-επιθετικός με άλλους σκύλους (επίκτητο σίγουρα απ' ότι έμαθα), πράγμα που επίσης ξέρω να θεραπεύω. Προτίμησα κουτάβι χωρίς προβλήματα (αφού φυσικά γνώρισα και τους γονείς του), γνωρίζοντας ΠΟΛΥ καλά πως η πιθανότητες να μου βγεί ΤΟΣΟ όμορφο μορφολογικά (όσο ο φοβικος) ήταν ελάχιστες.
Δεν έχουμε αρκετές εκθέσεις στη Ελλάδα για να με ενδιαφέρουν μόνο αυτές. Αν και όπου και να έμενα, δεν θα έπερνα ποτέ κανέναν σκύλο ΜΟΝΟ για την μορφολογία του.