Εξαρτάται τη φυλή (και μετά το συγκεριμένο σκύλο όμως).
Κάποιοι γίνονται φύλακες ΜΟΝΟ με εκπαίδευση και κάποιοι άλλοι είναι εξαιρετικοί από μόνοι τους, αλλά ελέγχονται ΜΟΝΟ με εκπαίδευση.
Οι περισσότεροι σκύλοι, φυλών "φύλαξης" (οι 290 στους 300ους) δεν μπορούν ποτέ να κάνουν πραγματική φύλαξη χωρίς εκπαίδευση. Τους υπόλοιπους, καλό είναι να τους εκπαιδεύεις για να μπορείς να τους ελέγχεις (και να τους μάθεις να ΣΤΑΜΑΤΟΥΝ τη φύλαξη όταν χρειάζεται).
Βέβαια, είναι πολύ ΛΙΓΟΙ οι άνθρωποι που ξέρουν τί είναι η αληθινή φύλαξη, κι ακόμη λιγότεροι αυτοί που το χρειάζονται πραγματικά.
Οι περισσότεροι νομίζουν πως αν ο σκύλος είναι μεγάλος και γαυγίζει εντυπωσιακά, όποτε ακούει παράξενους θορύβους, είναι φύλακας.
Αν θέλεις σκύλο για φύλακα (όχι μόνο να "μοιάζει" με), κανόνας είναι να μην κοιτάς τη φυλή τόσο, όσο το τί έχουν ΚΑΝΕΙ οι πρόγονοί του. Αν αυτό είναι εργασία σε σπόρ προστασίας, αναγράφεται στο pedigree του κουταβιού.
Τέλος, ο σκύλος με "φόντα" εργασίας/φύλαξης, θα το κάνει άσχετα με τον αν τον αφήνεις να κοιμάται στον καναπέ (ίσως να το κάνει και περισσότερο αν είναι καλομαθημένος). Που να του βάψεις τα νύχια ροζ και να του βάλεις φιόνγκο, αυτός θα κάνει τι δουλειά του (το πρόβλημα είναι να μην το παρακάνει).
Ο τρόπος να "χαλάσεις" ένα καλό κουτάβι με φόντα φύλαξης ΔΕΝ είναι με το να τον "καλομάθεις" αλλά το ΑΝΤΙΘΕΤΟ. Δηλάδή να μη τον κοινωνικοποιήσεις αρκετά (η απομόνωση προκαλεί φοβίες και κακή κρίση) ή να του ΚΟΨΕΙΣ την αυτοπεπίθηση με υπερβολικό μάλωμα (ή ξύλο!:shock
ή με το να τον τρομάξεις εκπαιδεύοντας τον στη φύλαξη πρόωρα (17-24 μήνες είναι το νωρίτερο, ανάλογα τον σκύλο).
Πολλοί εκπαιδευτές ΑΣΧΕΤΟΙ με την εκπαίδευση σε καθήκοντα προστασίας, εκπαιδεύουν σκύλους πριν χρονίσουν ακόμη (απλούστατα γιατί ΦΟΒΟΥΝΤΑΙ να το κάνουν αργότερα). Στις μεγαλόσωμες φυλές αυτό συμβαίνει ακόμη πιο συχνά.
Η μεγάλη ψυχολογική πίεση που απαιτεί το μάθημα, καταστρέφει ανεπανώρθωτα τα κουτάβια για φύλαξη (και σε πολλά αφήνει και τραύματα που δυσκολεύουν την απλή συμβίωση με τον σκύλο ως σύντροφο).
Μάλλον πρέπει να προσέχουν ΠΑΡΑ πολλοί, όσο θέλουν να εκπαιδεύσουν τον σκύλο τους για φύλακα (και να μελετήσουν κι οι ίδιο πολύ εκ των προτέρων), γιατί είναι ΑΠΕΙΡΟΙ οι απατεώνες στον χώρο.
Αυτοί είναι κάποιοι βασικοί κανόνες, αλλά υπάρχουν διάφορα είδη φύλαξης (και διαφορετικές φυλές για την κάθε μία).
Υπάρχει η φύλαξη ζώων,
η φύλαξη οικογενειών,
η φύλαξη αντικειμένων,
η φύλαξη κτηρίων,
η φύλαξη μεγάλω χωρών,
η φύλαξη μικρών χωρών (συνήθως εργασιακών),
η σωματοφυλακή,
η σωματοφυλακή παιδιών (το παιδί ΔΕΝ δίνει εντολές ποτέ),
η περιπολία ολόκληρων πόλεων.