Ψυχοφάρμακα σε σκύλους… Το πιθανότερο είναι πως ήδη σας έχει “βρει” η καμπάνια κατά των ψυχοφαρμάκων σε σκύλους, είτε με την “υπογραφή” του Κωστή Μαραβέγια, του Δημήτρη Μακαλιά, του Ζήση Ρούμπου ή κάποιου άλλου αναγνωρίσιμου ανθρώπου σε μια μερίδα του πληθυσμού. Η πρωτοβουλία, όπως καταλαβαίνω, ανήκει σε κάποιον εκπαιδευτή σκύλων που συγκλονίστηκε με τα ευρήματα της έρευνας που ο ίδιος έκανε…
Δεν θα ήθελα να σταθώ στα κίνητρα ή στα ευρήματα και την διαδικασία της έρευνας που δεν γνωρίζω ούτε έχω δει… Θα χρησιμοποιήσω ως έναυσμα την καμπάνια για κάποιους προβληματισμούς που έχω στο θέμα, πολύ πριν την εμφάνιση οποιασδήποτε καμπάνιας.
Αντιμετωπίζουν οι σκύλοι ψυχολογικά και ψυχιατρικά προβλήματα;
Φαντάζομαι οι περισσότεροι θα συμφωνήσετε πως ο άνθρωπος αντιμετωπίζει τέτοιου είδους προβλήματα για τα οποία οι επιστήμες έχουν βοηθήσει αρκετά. Τόσο στην κατανόηση τους, όσο στην πρόληψη και την θεραπεία τους. Τα αίτια των προβλημάτων αυτών μπορούν να ποικίλουν. Μπορεί να έχουν κληρονομικά, ανατομοπαθολογικά ή και περιβαλλοντικά (φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον και καταστάσεις) αίτια.
Ο σκύλος, ένα ζώο που ζει στο ίδιο περιβάλλον με εμάς, δίπλα μας, εδώ και πάρα πολλά χρόνια πόσο πιθανό είναι να αντιμετωπίζει παρόμοια θέματα για τους ίδιους ή παρόμοιους λόγους και αιτίες;
Οι σκύλοι μας συντροφεύουν ακόμα και στις πιο άσχημες καταστάσεις, όπως ο πόλεμος. Το μετατραυματικό στρες έχει αναγνωριστεί και στους σκύλους που βρέθηκαν σε πεδία μάχης και εμπόλεμες ζώνες όπως και στους στρατιώτες. Άγχος αποχωρισμού, φοβίες, ιδεοψυχαναγκαστικές συμπεριφορές…
Χρήση ψυχοφαρμάκων σε σκύλους
Είναι εύκολο να αρνηθείς στον άνθρωπο ένα φάρμακο που μπορεί να τον βοηθήσει με το άγχος ή την κατάθλιψη και απλά να του πεις “Να βγαίνεις βόλτες και να κάνεις φίλους!… Τι τους θες τους ψυχιάτρους και τα φάρμακα μωρέ!”;
Είμαι της άποψης ότι καλό είναι να βοηθάς χρησιμοποιώντας κάθε “όπλο” διαθέσιμο στο “οπλοστάσιο” σου, μα με λογική και σύνεση. Δε θα προσπαθούσες να διώξεις τα κουνούπια με ναπάλμ, όσο αποτελεσματικό και αν είναι…
Είναι γνωστό πως οι περισσότεροι αναζητούν την γρήγορη και εύκολη λύση, να δώσουν ένα χαπάκι και να ησυχάσουν. Επίσης, πολλοί άνθρωποι δεν αναγνωρίζουν πως αντιμετωπίζουν οι ίδιοι προβλήματα και ο σκύλος απλά μιμείται ή “συμπάσχει”.
Τα παραπάνω όμως δεν ακυρώνουν την χρησιμότητα και την αναγκαιότητα, πολλές φορές, των φαρμάκων. Αν στο μυαλό μας είναι το καλό ιδιοκτήτη και σκύλου, θα προχωρήσουμε με λογική, σύνεση και σφαιρική προσέγγιση του προβλήματος ΚΑΙ με φάρμακα, αν αυτό θα βοηθήσει.
Η καμπάνια τονίζει την φράση “όχι για θέματα συμπεριφοράς”… Μα όλα τα ψυχολογικά ή ψυχιατρικά προβλήματα με συμπεριφορές εκφράζονται. Πρέπει να φτάσουμε στα αίτια αυτών των συμπεριφορών και να δούμε τις πιθανές οδούς που θα μας οδηγήσουν στην καλύτερη δυνατή επίλυση.
Τι σημαίνει ψυχολογικό ή ψυχιατρικό πρόβλημα στο σκύλο
Ο σκύλος και πολύ πιο έντονα ο σκύλος συγκεκριμένης φυλής, που είναι αποτέλεσμα επιλεκτικής εκτροφής, είναι ένα σύνολο επιλεγμένων από εμάς χαρακτηριστικών. Τόσο εξωτερικών χαρακτηριστικών, όσο και συμπεριφοράς ή ταμπεραμέντου.
Στις διάφορες φυλές προσπαθήσαμε να συγκεντρώσουμε και να μεγεθύνουμε, προς όφελος μας, συμπεριφορές και χαρακτηριστικά. Επιλέγαμε για καχυποψία, για δυναμισμό, για prey drive, για κτητική συμπεριφορά, ευαισθησία στους ήχους ή τις οσμές και προειδοποίηση, για ανεκτικότητα ή όχι, κλπ…
Οι σκύλοι, λοιπόν, κουβαλούν υπερβολές, τόσο στην εμφάνιση τους, όσο και τον χαρακτήρα τους. Αυτές οι υπερβολές, που δημιουργήθηκαν διότι εξυπηρετούσαν ή εξυπηρετούν κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες, μπορεί να είναι και πρόβλημα. Μπορεί αυτό το πρόβλημα να ονομαστεί και ψυχολογικό, αφού έχει να κάνει με την συμπεριφορά και την “ψυχολογία”… Μπορεί αυτό να είναι και η αφετηρία στο να παρουσιάσει κάποιο από τα παραπάνω προβλήματα, όπως άγχη, φοβίες, επιθετικές συμπεριφορές, απρόβλεπτες συμπεριφορές, μεταπτώσεις, ιδεοψυχαναγκαστικές συμπεριφορές, κατάθλιψη, βουλιμία, ανία…
Όλα αυτά τα δυσδιάκριτα και “θολά” όρια θα πρέπει να τα μελετήσουμε για να οδηγηθούμε σε συμπεράσματα και πιθανές “λύσεις”. Κυρίως θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τον δικό μας ρόλο απέναντι στα πράγματα και τις καταστάσεις… και τον σκύλο, ανάμεσα σε άλλα.
Οι απόλυτες απόψεις και οι καμπάνιες στα social media για την χρήση ψυχοτρόπων ουσιών ή άλλες, μπορεί να είναι και καλές… Για διάφορους λόγους… Ακόμα και σαν έναυσμα για συζήτηση…