Άνθρωποι τρώνε σκυλιά και σκυλιά τρώνε ανθρώπους

Είναι πολύ πιθανό μετά από αυτό το άρθρο να μην δεις ποτέ ξανά το σκύλο σου όπως πριν…

Οι άνθρωποι να τρώνε σκυλιά, να συμπεριλαμβάνουν στην διατροφή τους το κρέας του σκύλου είναι ίσως το μεγαλύτερο διατροφικό ταμπού στον δυτικό πολιτισμό. Τα πράγματα, όπως θα δούμε, δεν είναι και δεν ήταν πάντα έτσι. Όπως θα δούμε, πολλά πράγματα σε σχέση με τον σκύλο ως τροφή δεν είναι έτσι όπως νομίζουμε.

Πηγαίνοντας ένα βήμα παραπέρα, θα αγγίξουμε και το αντίστροφο αυτού του διατροφικού ταμπού…

Ο σκύλος στο μενού

Η κατανάλωση κρέατος σκύλου από ανθρώπους έχει καταγραφεί σε πολλά μέρη του κόσμου, πολλά από τα οποία δε θα περιμέναμε. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται αυτά της αρχαίας Κίνας, του αρχαίου Μεξικού και της αρχαίας Ρώμης. Σύμφωνα με πιο σύγχρονες αναφορές, το κρέας σκύλου καταναλώνεται σε διάφορες χώρες όπως η Κίνα, το Βιετνάμ, οι Φιλιππίνες, η Κορέα και η Αφρική. Επιπλέον, καταγράφεται πως άνθρωποι τρώνε σκυλιά ως τροφή επιβίωσης σε περιόδους πολέμου και/ή άλλες περιόδους κακουχιών.

Στην Αρκτική και την Ανταρκτική τα σκυλιά ήταν πάντα το “φαγητό έκτακτης ανάγκης”.

Ο Βρετανός εξερευνητής Ernest Shackleton και η Αυτοκρατορική δια-ανταρκτική αποστολή του παγιδεύτηκαν και τελικά σκότωσαν τους σκύλους έλξης (ελκηθρόσκυλα) που τους συνόδευαν για φαγητό.

Ο Νορβηγός εξερευνητής Roald Amundsen ήταν γνωστό ότι είχε φάει σκύλους έλκηθρων κατά τη διάρκεια της αποστολής του στο Νότιο Πόλο. Με το να φάει μερικά από τα σκυλιά χρειαζόταν λιγότερη ανθρώπινη τροφή ή τροφή για σκύλους, ελαφρύνοντας έτσι το φορτίο του. Συγκρίνοντας τα σκυλιά έλξης με τα άλογα σαν ζώα έλξης, σημειώνει:

“… υπάρχει το προφανές πλεονέκτημα ότι το σκυλί μπορεί να ταϊστεί με σκύλο. Μπορεί κανείς να μειώσει την ομάδα κάποιες φορές, σφάζοντας τα πιο αδύναμα και ταΐζοντας τους στους επιλεγμένους, δυνατότερους σκύλους. Έτσι τρώνε φρέσκο κρέας και αυτό τους επιτρέπει να κάνουν καλύτερη δουλειά.

Και αν θέλαμε και οι ίδιοι ένα κομμάτι φρέσκου κρέατος, μπορούσαμε να κόψουμε ένα λεπτό φιλέτο. Μας φαινόταν τόσο καλό όσο το καλύτερο μοσχαρίσιο κρέας. Τα σκυλιά δεν έχουν κανένα πρόβλημα αρκεί να πάρουν το μερίδιό τους, δεν τους ενδιαφέρει από που προέρχεται. Το μόνο που έμενε μετά από αυτά τα γεύματα ήταν τα δόντια του θύματος και αν ήταν μια πραγματικά δύσκολη μέρα, ακόμα και αυτά εξαφανίζονταν”.

Στην Ευρώπη θεωρείται γενικά ταμπού και κατακριτέο όταν άνθρωποι τρώνε σκυλιά. Παρόλα αυτά στην Βρετανία και την Ιρλανδία ευρήματα των προ Χριστιανικών χρόνων έδειξαν πως σε κάποιες περιστάσεις καταναλώνονταν κρέας σκύλου.

Μερικά κέντρα πώλησης κρέατος πωλούσαν κρέας σκύλου κατά τη Γερμανική κατοχή του Βελγίου στον Α ‘Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν τα τρόφιμα ήταν εξαιρετικά σπάνια. Σύμφωνα με τους The New York Times, τον 19ο αιώνα το Συμβούλιο της Κτηνιατρικής Σχολής του Βελγίου συνιστούσε περιστασιακά την κατανάλωση κρέατος σκύλου από τον άνθρωπο μετά από κατάλληλη επιθεώρηση και εξέταση.

Γαλλικές ειδησεογραφικές πηγές από τα τέλη του 19ου αιώνα αναφέρουν ιστορίες όπου άνθρωποι σχηματίζουν ουρές έξω από καταστήματα για να αγοράσουν κρέας σκύλου, το οποίο χαρακτηρίζεται ως “όμορφο και ελαφρύ”. Επίσης, κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του Παρισιού το 1870, υπήρχαν ουρές στα καταστήματα περιμένοντας να αγοράσουν κρέας σκύλου. Το κρέας σκύλου αναφέρεται, επίσης, ότι πωλούνταν από μερικά κρεοπωλεία στο Παρίσι το 1910.

Κατά την διάρκεια των Παγκόσμιων Πολέμων άνθρωποι τρώνε σκυλιά και σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ολλανδία, η Γερμανία όπου μάλιστα η κατανάλωση κρέατος σκύλου απαγορεύεται με νόμο μόλις το 1986, η Πολωνία και φυσικά η χώρα μας.

Στην Ελβετία υπάρχουν παραδοσιακές συνταγές με κρέας σκύλου. Στο βιβλίο του “Unmentionable Cuisine” του 1979, ο Calvin Schwabe περιγράφει μια συνταγή με κρέας σκύλου “gedörrtes Hundefleisch” που σερβιριζόταν σε φέτες σαν λεπτού χαρτιού, καθώς και καπνιστό ζαμπόν από σκύλο “Hundeschinken”, το οποίο παρασκευάζεται με αλάτισμα και ξήρανση ακατέργαστου κρέατος σκύλου.

Ωστόσο, η παραγωγή τροφίμων από κρέας σκύλου για εμπορικούς σκοπούς είναι παράνομη στην Ελβετία.

Η κατανάλωση κρέατος σκύλου συναντάτε σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη. Από την Αφρική και το Κονγκό, την Νιγηρία, την Γκάνα και το Μαρόκο μέχρι το Μεξικό ή τον Καναδά. Στον Καναδά είναι νόμιμο να πωλείται και να σερβίρεται κρέας σκύλου, υπό τον όρο ότι πρέπει να έχει θανατωθεί και “εκσπλαχνιστεί” μπροστά σε ομοσπονδιακούς επιθεωρητές.

Παρόλα αυτά η πρακτική κατανάλωση κρέατος έχει ταυτιστεί με τις χώρες της Ανατολικής Ασίας. Αυτές οι χώρες συγκεντρώνουν τα “πυρά” και την μήνη των Δυτικών με πρόσφατο παράδειγμα της διαμαρτυρίες πολλών χωρών για την ανάθεση των χειμερινών Ολυμπιακών αγώνων στην Ν. Κορέα.

Η Κίνα, η Κορέα και το Βιετνάμ είναι τα κέντρα μιας μακραίωνης μαγειρικής παράδοσης που αποφεύγεται σε πολλά άλλα μέρη του κόσμου, με το Βιετνάμ να ξεχωρίζει ως την καρδιά του εθίμου.

Ενώ η δημοτικότητα της κατανάλωσης κρέατος σκυλιών μειώνεται στην Κίνα και τη Νότια Κορέα καθώς αυξάνεται η ιδιοκτησία των κατοικίδιων ζώων μαζί με τα αυξανόμενα εισοδήματα, το δίλημμα του κρέατος σκύλου είναι σαφώς εντονότερο στο Βιετνάμ. Σήμερα, περισσότερα από 5 εκατομμύρια σκυλιά σκοτώνονται για το κρέας τους κάθε χρόνο στη χώρα, σύμφωνα με την Asia Canine Protection Alliance.

Από τους περισσότερους νέους, σήμερα, θεωρείται «βάρβαρο» και «απολίτιστο» να τρως κρέας σκύλου και αυτό όχι μόνο λόγο της μεγάλης εισβολής και επιρροής της δυτικής κουλτούρας στην Ασία και όχι μόνο στην Ασία.

Όπως στην Νότια Κορέας και την Κίνα, έτσι και στο Βιετνάμ το μέσο εισόδημα έχει αυξηθεί και πλέον όλο και περισσότεροι αστοί έχουν σκύλους σαν κατοικίδιο. «Οι άνθρωποι είχαν σκύλους σαν φύλακες και σαν βοηθούς στο κυνήγι και όταν είχαν ανάγκη το κρέας τους τους έσφαζαν», λέει ένας ηλικιωμένος Βιετναμέζος, «Τώρα πληρώνουν πολλά λεφτά για να φέρουν ένα σκύλο από την Κίνα ή την Ιαπωνία για να τον έχουν ως κατοικίδιο.»

Δεν υπάρχουν επίσημα στατιστικά στοιχεία σχετικά με την ιδιοκτησία σκύλων στο Βιετνάμ. Ωστόσο, τα νοσοκομεία κατοικίδιων ζώων, τα ξενοδοχεία και τα pet shops έχουν αναδυθεί γύρω από την πρωτεύουσα τα τελευταία χρόνια και τα σκυλιά με χριστουγεννιάτικα πουλόβερ ή που κυκλοφορούν καθισμένα σε μοτοσικλέτες πίσω από τους ιδιοκτήτες τους είναι πλέον κοινό θέαμα στο κέντρο του Ανώι. Ο Nguyen Thi Le Huong, διευθυντής της Happy Pet Clinic, η οποία άνοιξε το 2013, λέει ότι καθώς ο αριθμός των ιδιοκτητών κατοικίδιων ζώων έχει αυξηθεί, οι άνθρωποι έχουν επικεντρωθεί περισσότερο στο να «χαρίσουν μια ευτυχισμένη ζωή» στα ζώα τους.

«Δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στο να τους προσφέρουν καλό φαγητό και λιχουδιές, τα καλλωπίζουν σε ειδικά κομμωτήρια και σπα, δημιουργούν ομάδες ώστε να συναντηθούν και να παίξουν τα σκυλιά τους», δήλωσε ο Nguyen. «Οι οικονομικές συνθήκες βελτιώνονται και έτσι οι άνθρωποι έχουν χρήματα για να διαθέσουν στα κατοικίδια ζώα τους και τα μυαλά αλλάζουν για τη θέση των κατοικίδιων ζώων. Θεωρούν τους σκύλους και τις γάτες σαν φίλους και όχι σαν φύλακες ή ζώα εργασίας.»

Αν αναλύσουμε τα στοιχεία παγκοσμίως, λοιπόν, τόσο ιστορικά όσο και κοινωνικά, θα παρατηρήσουμε πως την σημαντική διαφορά στο πως οι άνθρωποι βλέπουν το σκύλο έχει περισσότερο να κάνει με την οικονομική κατάσταση. Δηλαδή, όταν ο άνθρωπος μπορεί να εξασφαλίσει τα βασικά για να ζήσει και έχει και ένα κάποιο περίσσευμα, τότε προσπαθεί να κάνει και να ακολουθήσει “αυτά που κάνει” και ο υπόλοιπος κόσμος. Έτσι θα αγκαλιάσει μόδες, τάσεις και συνήθειες που δεν είχε μέχρι πρότινος και θα βλέπει πλέον τα πράγματα μέσα από τα “μάτια” και τα κριτήρια της κυρίαρχης κουλτούρας.

Ο άνθρωπος στο μενού

Τώρα θα δούμε τα πράγματα τελείως αντίστροφα. Θα δούμε τι “απαντά” ο σκύλος στο ερώτημα “Θα έτρωγες ποτέ τον ιδιοκτήτη σου;” και η απάντηση από πλευράς σκύλου θα έρθει έμπρακτα.. πως αλλιώς.

Αφού είδαμε πως οι άνθρωποι τρώνε σκυλιά, για να δούμε αν τα σκυλιά τρώνε ανθρώπους.

Το 1997, ένας εγκληματολόγος στο Βερολίνο ανέφερε μία από τις πιο ασυνήθιστες υποθέσεις του στο περιοδικό Forensic Science International. Ένας άνδρας 31 ετών είχε αποσυρθεί για να ξεκουραστεί στον κήπο που είχε δημιουργήσει πίσω από το σπίτι της μητέρας του, όπου ζούσε μαζί με τον Γερμανό Ποιμενικό του. Περίπου στις 8:15 μ.μ., οι γείτονες άκουσαν ένα πυροβολισμό από την κατεύθυνση του κήπου.

Σαράντα πέντε λεπτά αργότερα, η μητέρα του άντρα και οι γείτονες τον βρήκαν νεκρό από μια πληγή πυροβολισμού στο στόμα, ένα πιστόλι Walther στα χέρια του και ένα αποχαιρετιστήριο σημείωμα στο τραπέζι. Το μεγαλύτερο μέρος του προσώπου και του λαιμού του είχε φύγει και υπήρχαν σημάδια δοντιών γύρω από τις άκρες των πληγών. Ένα μισό γεμάτο μπολ για σκύλους υπήρχε παραδίπλα, στο πάτωμα.

Ο Γερμανικός Ποιμενικός ήταν ήρεμος και υπάκουος στις εντολές των αστυνομικών. Στη διαδρομή για το κυνοκομείο ο σκύλος έκανε εμετό μερικά κομμάτια του ιδιοκτήτη του. Κάποια ήταν εύκολα αναγνωρίσιμα μια που περιείχαν μέρος από το μούσι του νεαρού άνδρα.

Κανένας δεν έχει παρακολουθήσει με ακρίβεια τις περιπτώσεις που σκύλοι έχουν τραφεί με τα άψυχα σώματα των ιδιοκτητών τους. Δεκάδες, όμως, τέτοιες περιπτώσεις έχουν καταγραφεί τα τελευταία 20 χρόνια σε επιστημονικά περιοδικά ιατροδικαστικής.

Οι σκύλοι είναι γνωστοί «πτωματοφάγοι» και «καθαριστές», δεν θα αρνηθούν ένα «δωρεάν γεύμα» χωρίς κόπο. Μάλιστα, ο κατοικίδιος σκύλος «γέρνει» περισσότερο προς το «πτωματοφάγος» και οπορτουνιστής, παρά προς το «κυνηγός», όπως ο πρόγονος του λύκος καθώς μέσω της εκτροφής και της επιλεκτικής αναπαραγωγής έχει περιοριστεί η δυνατότητα έκφρασης όλης της κυνηγετικής συμπεριφοράς του. Αυτό δε θα ήταν χρήσιμο και δεν θα εξυπηρετούσε τον άνθρωπο.

Σε μια άλλη περίπτωση που αναφέρθηκε το 2010 στην Εφημερίδα της Δικαστικής και Νομικής Ιατρικής, μια γυναίκα πέθανε από ανεύρυσμα και βρέθηκε το επόμενο πρωί στο πάτωμα του μπάνιου. Οι ιατροδικαστικές έρευνες αποκάλυψαν ότι το σκυλί της είχε καταναλώσει μεγάλο μέρος του προσώπου της, μετά το θάνατο της.

Στις περισσότερες περιπτώσεις που έχει καταγραφεί «πτωματοφαγία» από κάποιο κατοικίδιο ζώο, πρόκειται για σκύλο. Αυτό, βέβαια, ίσως οφείλεται και στο γεγονός ότι οι επιστήμονες εντυπωσιάζονται (για να μη πούμε σοκάρονται) από αυτή την συμπεριφορά του «χαριτωμένου» και «πιστού» συντρόφου.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, είναι σαφές ότι τα ζώα θα προχωρήσουν σε αυτή την συμπεριφορά για να επιβιώσουν. Σε μια αναφορά του 2007, ένα ημίαιμο Chow με Labrador επιβίωσε για περίπου ένα μήνα μετά την κατανάλωση του σώματος του νεκρού κατόχου του, αφήνοντας μόνο την κορυφή του κρανίου και μερικά οστά.

Ωστόσο, στην περίπτωση του 1997, ο Γερμανικός Ποιμενικός άρχισε να τρώει μέρη του ιδιοκτήτη του πολύ σύντομα μετά το θάνατο του.

Το 24% των περιπτώσεων στην αναθεώρηση του 2015, όπου όλα τα περιστατικά αφορούσαν σκύλους, είχε περάσει λιγότερο από μία ημέρα πριν βρεθεί το εν μέρει φαγωμένο σώμα. Επιπλέον, μερικά από τα σκυλιά είχαν πρόσβαση σε «κανονική» τροφή που δεν είχαν φάει.

Το μοτίβο της συμπεριφοράς δεν ταιριάζει με τη συμπεριφορά των κυνίδων στη φύση. Όταν τα σκυλιά έτρωγαν τους νεκρούς ιδιοκτήτες τους σε εσωτερικούς χώρους, το 73% των περιπτώσεων αφορούσε δαγκώματα στο πρόσωπο και μόνο το 15% είχε δαγκώματα στην κοιλιά.

Τα περισσοτερα σκυλια που καταγραφηκαν να εχουν φαει τους νεκρους ιδιοκτητες τους ηταν μεσαιου προς μεγαλου μεγεθους, με μικροτερο σε μεγεθος ενα Μπηγκλ.

Αντίθετα, οι άγριοι σκύλοι, στην φύση, ακολουθούν ένα καλά τεκμηριωμένο και καταγεγραμμένο σχέδιο, ανοίγοντας το στήθος και την κοιλιά πρώτα. Έτσι τρώνε τα πλούσια σε θρεπτικές ουσίες όργανα νωρίς, ακολουθούμενα από τα άκρα και τους μυς. Μόνο το 10% αυτών των περιπτώσεων περιλαμβάνει πληγές στο κεφάλι αρχικά.

Επίσης, δεν πρέπει να σκεφτούμε την πιθανότητα κακοποίησης ή κακής σχέσης του ιδιοκτήτη με τον σκύλο. Στις περισσότερες από αυτές τις περιπτώσεις ο ιδιοκτήτης πρόσεχε και φρόντιζε αρκετά το σκύλο του. Μάλιστα, κάποιες φορές οι μαρτυρίες γειτόνων, φίλων και συγγενών μιλούν για μια πολύ δυνατή και στοργική σχέση.

Αυτή η συμπεριφορά των σκύλων συνήθως ξεκινά από το γλείψιμο, στην προσπάθεια να παίξουν, να «διαδράσουν» με τον ιδιοκτήτη τους μη ξέροντας τι συμβαίνει. Το γλείψιμο και το «σκούντηγμα» γίνεται δάγκωμα με το άγχος και το στρες, λόγω της άγνωστης κατάστασης, να αυξάνεται. Όλα αυτά δεν αργούν να οδηγήσουν στο «φάγωμα» ακόμα και αν έναυσμα δεν είναι η πείνα.

Τα περισσότερα σκυλιά που καταγράφηκαν να έχουν φάει τους νεκρούς ιδιοκτήτες τους ήταν μεσαίου προς μεγάλου μεγέθους, με μικρότερο σε μέγεθος ένα Μπηγκλ. Σίγουρα τα μεγαλύτερα σκυλιά είχαν κάνει μεγαλύτερη «ζημιά». Λάμπραντορ Ρητρίβερ, Γκόλντεν Ρητρίβερ, Γερμανικά Ποιμενικά και ημίαιμα σκυλιά φιγουράρουν ανάμεσα σε άλλα.

Ένα ανασφαλές, φοβισμένο σκυλί που επιδεικνύει συχνά άγχος αποχωρισμού μπορεί να είναι πιο πιθανό να μεταπηδήσει από το ξέφρενο γλείψιμο στο δάγκωμα και στο φαγητό.

Σίγουρα είναι μια συμπεριφορά που μας ξενίζει και που με τίποτα δεν μπορούμε να συνδέσουμε με τον «καλό μας φίλο», τον «τετράποδο, πιστό μας σύντροφο» που προτιμούμε να σκεφτόμαστε ως «ήρωα» και «επί Γης άγγελο» παρά ως «κανίβαλο»…